Το γλαύκωμα είναι μια ύπουλη νόσος χωρίς πρώιμα σημάδια και, έτσι, δεν γίνεται αντιληπτό από τους πάσχοντες παρά μόνο όταν η όραση έχει πληγεί σοβαρά. Τα ως άνω έρχεται να επιβεβαιώσει πρόσφατη μελέτη της υποψήφιας διδάκτορος Lena Havstam Johansson από το Πανεπιστήμιο του Γκέτενμποργκ στη Σουηδία, τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στο Acta Ophthalmologica, συμφωνα με το .

Η Johansson, εξειδικευμένη νοσηλεύτρια στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Sahlgrenska, διαπίστωσε ότι το 4,8% των 560 συμμετεχόντων στη μελέτη που εξετάστηκαν από οφθαλμίατρους είχαν γλαύκωμα, χωρίς όμως να το γνωρίζει ο ένας στους δύο. «15 άτομα -ή το 2,7% όλων των συμμετεχόντων- δεν γνώριζαν ότι είχαν την ασθένεια πριν εξεταστούν» σχολιάζει η ερευνήτρια.

Γλαύκωμα: Η πρωτεΐνη – κλειδί που μπορεί να «σώσει» την όραση

Κύριο χαρακτηριστικό του γλαυκώματος είναι έκπτωση στη δομή και λειτουργία του οπτικού νεύρου του οφθαλμού, η οποία προκαλείται συνήθως από την αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση. Οι συμμετέχοντες που ανακάλυψαν τυχαία τη νόσο κατά τη συμμετοχή τους στη μελέτη, μπορούσαν να ξεκινήσουν θεραπεία με καθημερινές οφθαλμικές σταγόνες που μειώνουν την πίεση και επιβραδύνουν τη βλάβη στο οπτικό νεύρο.

Οι επιπτώσεις στην καθημερινότητα

Τα άτομα με γλαύκωμα ανέφεραν παρόμοια επίπεδα σωματικής δραστηριότητας και εξίσου καλή συνολική ποιότητα ζωής με τους συμμετέχοντες χωρίς την πάθηση, η οποία επιπλέον δεν σχετίστηκε με μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ ή περισσότερο κάπνισμα. «Με εξέπληξε ευχάριστα και ήταν ένα εύρημα που ελπίζω ότι μπορεί να ανακουφίσει πολλούς ανθρώπους που έχουν διαγνωστεί με γλαύκωμα. Είναι δύσκολο να ζει κανείς με μια ασθένεια που σταδιακά εξασθενίζει την όραση, αλλά η ζωή μπορεί να εξακολουθεί να είναι καλή με πολλούς τρόπους» αναφέρει η Johansson.

Φαίνεται όμως ότι η πάθηση φέρνει εν μέρει σκιά στη ζωή των ασθενών και, όπως έδειξαν οι υποκείμενες αναφορές, ένιωθαν πως έχει εκπέσει η ποιότητα στο κομμάτι της καθημερινότητας που εμπλέκεται άμεσα η όραση. «Είναι δυσκολότερο να ανέβεις σκαλιά, να δεις τα κράσπεδα το βράδυ και να παρατηρείς πράγματα με την περιφερική όραση. Αυτό σημαίνει ότι τα άτομα με γλαύκωμα μπορεί να αποφεύγουν να επισκέπτονται άλλους, να πηγαίνουν σε εστιατόρια ή πάρτι και να μένουν στο σπίτι. Χάνουν την ανεξαρτησία τους και μπορεί να αισθάνονται απογοητευμένοι».

Μέρος ενός ευρύτερου project

Η έρευνα διεξήχθη στο πλαίσιο της μελέτης H70, ερευνητικού  project για την υγεία των ηλικιωμένων που «τρέχει» το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ εδώ και 50 χρόνια. Οι 1.203 70χρονοι που συμμετείχαν στη μελέτη για το γλαύκωμα είχαν γεννηθεί το 1944, ενώ όλοι οι συμμετέχοντες απάντησαν γραπτώς σε ερωτηματολόγια για την υγεία των ματιών τους και την παρουσία γλαυκώματος στην οικογένειά τους. Ειδικοί οφθαλμίατροι στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Sahlgrenska εξέτασαν επίσης 560 από αυτούς.

Η έρευνα επιβεβαιώνει το κληρονομικό υπόστρωμα της νόσου, καθώς όσοι διαγνώστηκαν με γλαύκωμα είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν στενό συγγενή με την ίδια διάγνωση. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν επίσης ότι το γλαύκωμα σχετίζεται με υψηλότερη οφθαλμική πίεση, αν και οι περισσότεροι από όσους είχαν διαγνωστεί προσφάτως (67%) εξακολουθούσαν να έχουν φυσιολογικές τιμές.

Κατά τα αρχικά στάδια της νόσου, ο υγιής οφθαλμός μπορεί να αντισταθμίσει την απώλεια της όρασης, με συνέπεια πολλοί να πιστεύουν ότι η όρασή τους είναι το ίδιο καλή με πριν. Οι μελέτες επιβεβαιώνουν έτσι ότι η απώλεια της οπτικής οξύτητας δεν είναι απαραιτήτως ένα αρχικό σύμπτωμα, γεγονός που μπορεί να καθυστερεί την ανίχνευση της νόσου.