Η νέα έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ φωτίζει με ανησυχητικό τρόπο τη σημερινή πραγματικότητα που βιώνει η Generation Z στην ελληνική αγορά εργασίας. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για τη μορφωμένη και ψηφιακά ικανή γενιά, τα δεδομένα δείχνουν ότι παραμένει εγκλωβισμένη σε χαμηλούς μισθούς, ασταθείς συνθήκες και περιορισμένες προοπτικές. Η εικόνα αυτή τροφοδοτεί τον φόβο για ένα νέο κύμα brain drain, με ολοένα και περισσότερους νέους να θεωρούν ότι η χώρα δεν μπορεί να τους προσφέρει το μέλλον που προσδοκούν.
Εξάρτηση από την οικογένεια και καθυστέρηση της αυτονομίας
Σύμφωνα με την έρευνα «Νέοι και Εργασία 2025», η οικονομική αυτονομία μετατίθεται συνεχώς. Η Gen Z, παρά την επαγγελματική της δραστηριοποίηση, αδυνατεί να ζήσει ανεξάρτητα, με αποτέλεσμα η εξάρτηση από την οικογένεια να συνεχίζεται όχι ως επιλογή, αλλά ως αναγκαστική πραγματικότητα.
Τα στοιχεία αποτυπώνουν μια καθημερινότητα όπου:
Μόνο το 20% των νέων εργαζομένων ζουν μόνοι τους.
Το 45% εξακολουθεί να ζει στο πατρικό σπίτι, ποσοστό που φτάνει το 65% για όσους εργάζονται με μερική απασχόληση.
Το 30% κατοικεί με σύντροφο ή φίλο.
Μόλις το 30% συμβάλλει οικονομικά στο ενοίκιο ή στα έξοδα στέγασης.
Το 70% δηλώνει ότι το εισόδημά του δεν καλύπτει βασικές ανάγκες.
Το 62% διατηρεί οικονομική εξάρτηση από τους γονείς του.
Η αδυναμία αυτονόμησης οδηγεί σε καθυστέρηση εισόδου στην ενήλικη ζωή: δημιουργία οικογένειας, μετακόμιση, σταθερή επαγγελματική ταυτότητα.
Ασύνδετη αγορά εργασίας και υποαπασχόληση
Η έρευνα τονίζει την αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να αξιοποιήσει το ανθρώπινο κεφάλαιο της Gen Z. Η αγορά χαρακτηρίζεται από χαμηλή οργανωσιακή και τεχνολογική πυκνότητα, με αποτέλεσμα οι νέοι να μην μπορούν να εφαρμόσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους σε θέσεις υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.
Η αποσύνδεση της εκπαίδευσης από την απασχόληση οδηγεί σε δύο παράλληλα αδιέξοδα:
Υποαπασχόληση
Απογοήτευση και απώλεια κινήτρου
Η Generation Z καταλήγει έτσι να είναι η πιο μορφωμένη αλλά και η λιγότερο αξιοποιημένη γενιά στην ενεργή παραγωγή.
Ανασφάλεια και διάθεση μετανάστευσης
Το κλίμα αβεβαιότητας επιβεβαιώνεται από την πολύ χαμηλή ικανοποίηση των νέων για τις επαγγελματικές τους προοπτικές. Τα στοιχεία είναι ενδεικτικά:
Το 72% δεν βλέπει επαγγελματικό μέλλον στην Ελλάδα.
Μόνο το 9% δηλώνει ικανοποιημένο από τις προοπτικές που έχει στη χώρα.
Το 46% εξετάζει σοβαρά την εργασία στο εξωτερικό.
Το 79% πιστεύει πως η γενιά των γονιών του έζησε καλύτερες κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες.
Η τεχνητή νοημοσύνη δεν τρομάζει τη Gen Z· αντιθέτως, το 53% δηλώνει ότι αισθάνεται άνετα στη χρήση της. Ωστόσο, εκφράζεται φόβος ότι οι νέες τεχνολογίες θα ωφελήσουν περισσότερο τις επιχειρήσεις παρά τους νέους εργαζόμενους.
Η πίεση της καθημερινότητας και το αδιέξοδο στην οικογένεια
Το πιο κρίσιμο εύρημα αφορά την προοπτική δημιουργίας οικογένειας. Με δεδομένο το υψηλό κόστος ζωής, τους χαμηλούς μισθούς και την επαγγελματική αστάθεια, το 65% θεωρεί ότι με τις σημερινές συνθήκες δεν μπορεί να κάνει οικογένεια.
Η επισφάλεια, επομένως, δεν παραμένει μόνο στον χώρο εργασίας: επεκτείνεται στον τρόπο ζωής και στις προσωπικές επιλογές, δημιουργώντας μια γενιά που κινδυνεύει να βιώσει την αβεβαιότητα ως μόνιμη κατάσταση.
Συμπέρασμα
Η εικόνα που προκύπτει από την έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ είναι σαφής: η Generation Z βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα θολό εργασιακό τοπίο, όπου οι υψηλές γνώσεις δεν αρκούν για αξιοπρεπές εισόδημα και σταθερότητα. Η αδυναμία της αγοράς να απορροφήσει το δυναμικό της γενιάς αυτής απειλεί να τροφοδοτήσει νέο κύμα φυγής στο εξωτερικό, με επιπτώσεις που θα συνοδεύουν τη χώρα για χρόνια.
