Το θέμα της ονομασίας βάζει στο τραπέζι η νέα κυβέρνηση της ΠΓΔΜ σε μια προσπάθεια να ανοίξει ο δρόμος για την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ.
Η νέα κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να εξετάσει αλλαγή της ονομασίας της χώρας προκειμένου να λυθεί η διένεξη με την Ελλάδα και να δρομολογηθεί η είσοδός των Σκοπίων στο NATO, δήλωσε ο νέος υπουργός Εξωτερικών, Νίκολα Ντιμιτρόφ, σε συνέντευξη που παραχώρησε στους «Financial Times». Ο κ. Ντιμιτρόφ αναμένεται να συζητήσει τις προθέσεις της νέας κυβέρνησης με αξιωματούχους της Συμμαχίας σήμερα Δευτέρα στις Βρυξέλλες, ενώ την Τετάρτη θα πραγματοποιήσει την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στην Αθήνα προκειμένου να γίνει δεκτός από τον έλληνα ομόλογό του Νίκο Κοτζιά. Ο κ. Ντιμιτρόφ σημείωσε πως η νέα κυβέρνηση θα επιδιώξει διακομματική συναίνεση για τυχόν αλλαγή ονομασίας, πρόταση η οποία θα τεθεί σε δημοψήφισμα.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται η «Κ» , στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο, εκτιμούν ότι η επίσπευση των διαδικασιών για ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ με το ακρωνύμιο FYROM θα αποτελέσει το «δωράκι» στήριξης των δυτικών στο δίδυμο Ζάεφ-Αχμέτι, στο οποίο έχουν επενδύσει για την αποκατάσταση της εσωτερικής πολιτικής και εθνοτικής ομαλότητας, σε μια χώρα που θεωρείται κλειδί για τις γεωπολιτικές ισορροπίες.
Ελληνικές διπλωματικές πηγές εξέφρασαν συγκρατημένη αισιοδοξία για τη στάση που τηρεί έως τώρα η νέα κυβέρνηση στα Σκόπια. Επισήμαναν πως λίγες ημέρες πριν την τοποθέτηση Ντιμιτρόφ ο νέος πρωθυπουργός, Ζόραν Ζάεφ, είχε χαρακτηρίσει προβοκατόρικο λάθος την πολιτική των κυβερνήσεων Γκρουέφσκι να στήνονται στην ΠΓΔΜ ανδριάντες αρχαίων προσωπικοτήτων και να δίνονται τα ονόματά τους σε δρόμους και αεροδρόμια.
Οι ίδιοι διπλωματικοί κύκλοι διευκρίνισαν πως κατά τη συνάντηση Κοτζιά – Ντιμιτρόφ δεν συζητηθεί τόσο άμεσα το ζήτημα της ονομασίας – για το οποίο υπάρχουν άλλωστε ειδικοί διαπραγματευτές –όμως στο τραπέζι αναμένεται να βρεθεί μία συνολικότερη φόρμουλα βελτίωσης των διμερών σχέσεων, που θα συμβάλει και στη διευθέτηση της ονομασίας.
Oι δύο υπουργοί θα συζητήσουν, μεταξύ άλλων, την υιοθέτηση νέων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, σε συνέχεια του προγράμματος που τέθηκε σε εφαρμογή πριν περίπου δύο χρόνια.
Η Ελλάδα «πάγωσε» τη διαδικασία ένταξης της ΠΓΔΜ στο NATO το 2008, κατά τη σύνοδο της Συμμαχίας στο Βουκουρέστι, όταν οι εταίροι ανακοίνωσαν ομόφωνα πως δεν πρόκειται να δεχθούν τα Σκόπια στις τάξεις τους προτού συμφωνηθεί μία αμοιβαία αποδεκτή λύση για το θέμα της ονομασίας.
Την ίδια στιγμή όμως, όπως αναφέρουν οι FT, οι υποψίες για παρεμβάσεις της Ρωσίας στα Βαλκάνια έχουν τονώσει τη βούληση της Δύσης να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητες της Συμμαχίας στην περιοχή. Το Μαυροβούνιο έγινε επισήμως το 29ο μέλος του NATO πριν λίγες μέρες, στις 5 Ιουνίου, στον απόηχο καταγγελιών για πραξικόπημα που στηριζόταν από τη Μόσχα.
«Η είσοδος της [ΠΓΔΜ] στο NATO μπορεί να επιδράσει ηρεμιστικά στην περιοχή», είπε ο κ. Ντιμιτρόφ. Σημειώνεται πως επίλυση του ζητήματος της ονομασίας μπορεί να ενισχύσει και την ευρωπαϊκή προοπτική των Σκοπίων. Ούτε ο κ. Ντιμιτρόφ ούτε οι ελληνικές πηγές έδωσαν κάποιο χρονοδιάγραμμα για την πορεία της διαπραγμάτευσης σχετικά με την ονομασία.
Πιέσεις στην Αθήνα – Τι φοβούνται
Πηγές της «Κ» αναφέρουν ότι ήδη οι γερμανικές πιέσεις προς την Αθήνα για το ζήτημα της ταχείας ένταξης της FYROM στο ΝΑΤΟ έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται ασφυκτικές. Διπλωματικές πηγές εκτιμούσαν ότι η Αθήνα αναμένει κλιμάκωση των πιέσεων, ενδεχομένως ακόμη και μέσα στο καλοκαίρι και σίγουρα προτού η Γερμανία εισέλθει στα «βαθιά» της προεκλογικής περιόδου.
Εκείνο που φοβάται η Αθήνα είναι η διατύπωση μιας πρότασης η οποία θα αφορά την ένταξη της FYROM στη Βορειοατλαντική Συμμαχία με την προσωρινή ονομασία της (ΠΓΔΜ), με δέσμευση αλλαγής της εφόσον Ελλάδα και Σκόπια καταλήξουν κάποια στιγμή σε συμφωνία. Από την Αθήνα μια τέτοια εξέλιξη είναι απευκταία, καθώς εκτιμάται πως από τη στιγμή που οι περισσότερες χώρες του ΝΑΤΟ ήδη αναγνωρίζουν τη χώρα με τη συνταγματική ονομασία της («Δημοκρατία της Μακεδονίας»), τότε απλά η εκκρεμότητα με την Ελλάδα θα διαιωνιστεί.
Το «μήνυμα» του Γ.Γ του ΝΑΤΟ
Ο νέος πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ, σε συνέντευξή του την Τρίτη στην κρατική τηλεόραση, αποκάλυψε ότι σε τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, του υποσχέθηκε ότι το καλοκαίρι θα επισκεφθεί τα Σκόπια και θα ανακοινώσει «καλές ειδήσεις». «Εχουμε τη θετική προσέγγιση της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών για γεωπολιτικούς λόγους αλλά και όσους αφορούν τα συμφέροντά τους και θα πρέπει να την αξιοποιήσουμε», είπε ο Ζάεφ έχοντας λάβει πλην του Στόλτενμπεργκ και τις διαβεβαιώσεις του βοηθού αναπληρωτή υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χόιτ Γι, κατά την πρόσφατη μεσολαβητική επίσκεψή του στα Σκόπια.
