Ήταν Γενάρης του 1952, όταν ο Ισίδωρος Πόσδαγλης ολοκλήρωνε το πόνημά του «Πατριωτική Οικονομική Πολιτική», ένα μικρό βιβλιαράκι που «κάποιοι» φρόντισαν να εξαφανιστεί.

Αντίτυπά του μοιράζονταν από χέρι σε χέρι μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1980, περίπου τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη του έκδοση από τις οικονομικές εκδόσεις «Μπιστιρλή», το γνωστό στους μυημένους εξειδικευμένο εκδοτικό οίκο που από τις αρχές του αιώνα εξέδιδε τα πλέον προχωρημένα επιστημονικά συγγράμματα για λίγους και εκλεκτούς.

Ποιος ήταν ο Ισίδωρος Πόσδαγλης;

Γεννήθηκε στη Λαμία το 1907. Εντάχθηκε από πολύ νωρίς, ήδη από το 1922 στην ηλικία των 15 χρονών, στον «Όμιλο Ελεύθερης Σκέψης» κι άρχισε να διαμορφώνει την πατριωτική του οικονομική θεωρία.

Μετά, έφυγε για τη Σοβιετική Ένωση όπου σπούδασε οικονομικά στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας – το γνωστό μετονομασθέν σε Λομονόσοφ – και στη συνέχεια εργάστηκε μαζί με μερικά από τα πιο κορυφαία μυαλά της εποχής του σε ορισμένα από τα πιο προχωρημένα και άκρως απόρρητα οικονομικά προγράμματα της τότε Σοβιετίας.

Το 1940 επιστρέφει στην Ελλάδα, εντάσσεται στην Αντίσταση και με το τέλος του πολέμου συλλαμβάνεται από τους Άγγλους και παραδίδεται στη Χωροφυλακή. Μένει φυλακισμένος, «ξεχασμένος» για χρόνια.

Στο κρατητήριο ολοκληρώνει το βιβλίο «Πατριωτική Οικονομική Πολιτική» που δεν πέρασε απαρατήρητο από τον εκδοτικό οίκο «Μπιστιρλή», ο οποίος και το εκδίδει. Το βιβλίο είναι δυναμίτης, αφού περιέχει μερικά από τα πιο πρωτοποριακά μοντέλα οικονομικής πρόβλεψης που έχουν κατασκευαστεί ποτέ.

Επιπλέον, προβάλλει το πατριωτικό μοντέλο της οικονομίας και προκαλεί πάταγο στους τότε διεθνείς οικονομικούς κύκλους και σε πρόσωπα που διαμόρφωναν τη διεθνή οικονομική πολιτική.

Αυτά για την ιστορία. Απλά να προσθέσουμε ότι αρκετοί Έλληνες που εργάζονται σε μεγάλους διεθνείς Οίκους – που σήμερα κάποιοι εξ΄αυτών των Οίκων μας ταλανίζουν – έχουν δει στις βιβλιοθήκες Διευθυνόντων Συμβούλων και άλλων κορυφαίων στελεχών το βιβλιαράκι του Ισίδωρου Πόσδαγλη. Του μεγάλου Αγωνιστή και Οικονομολόγου. Ίσως κάποια στιγμή αξίζει να ασχοληθούμε και να αναφέρουμε πολύ περισσότερα για ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά μυαλά που γέννησε αυτός ο τόπος.

Τι έγραφε στο βιβλίο του ο Πόσδαγλης και γιατί δεν θέλουν να το ξέρουμε;

Μερικές μόνο αναφορές από το βιβλίο του Πόσδαγλη – το οποίο θυμίζουμε γράφτηκε στα 1952 – είναι ικανές να ανατρέψουν, κυριολεκτικά να τινάξουν στον αέρα το σάπιο οικοδόμημα της αδιέξοδης οικονομικής πολιτικής που ακολουθείται. Διαβάστε:

Στο δεύτερο κεφάλαιο με τίτλο «Εθνικό Χρέος και Εθνικό Έλλειμμα» σημειώνει ο Πόσδαγλης, στις σελίδα 17:

«Όταν τα δανεισμένα κεφάλαια του διεθνούς καπιταλισμού βρεθούν στο όριο της απόδοσής τους τότε ακολουθεί μια απομείωση του Εθνικού Χρέους, που επιβάλλουν δια της βίας. Τότε θα επικαλεστούν την ανάγκη πλέριας συμμετοχής όλων των δανειστών, εννοώντας μ΄ αυτά τα λόγια ότι πρέπει να πληρώσουν οι αποταμιεύσεις των εργατών, των αγροτών και του λαού. Κυλάνε έτσι το χρέος τους από το Κράτος που στέρεψε από απόδοση στο γόνιμο χωράφι του αγρότη για να πάρουν κι από εκεί κέρδη.»

Ομολογώ ότι εγώ πήρα κάπως αργά χαμπάρι την όλη ιστορία, και παρόλο που το έψαξα το θέμα (με τη βοήθεια πολύτιμης συνεργάτριας) σκεφτόμουν να μη γράψω, αφού άλλοι είχαν προηγηθεί πολύ νωρίτερα από εμένα, όπως πρόσφατα ο (και επισκέπτης του ιστολογίου) Γ. Πρίμπας στα 24 γράμματα, και, αρκετές μέρες νωρίτερα, το ιστολόγιο των Αδιάβροχων (οι οποίοι θεωρούν ότι ο ψευτοΠόσδαγλης είναι προπαγανδιστικό τέχνασμα με στόχο τον προκαταβολικό διασυρμό βιβλίων που στρέφονται ενάντια στον μονόδρομο της τρόικας• δεν ξέρω αν έχουν δίκιο).

Δεν ξέρω αν έχουν δίκιο, διότι εγώ θεωρώ ότι πρόκειται για πλάκα τύπου Σοκάλ, και με το όνομα αυτό εννοώ τόσο τον Aμερικανό φυσικό που έγραψε το 1996 ένα δήθεν βαθυστόχαστο κείμενο γεμάτο επιστημονικοφανείς μπαρούφες και το υπόβαλε σε ένα μεταμοντέρνο περιοδικό κοινωνιολογικών σπουδών• οι υπεύθυνοι το κατάπιαν αμάσητο και ο Σοκάλ έγινε διάσημος.

Παρόμοια περίπτωση στα δικά μας ήταν ο Σοφοκλής Καλλιμάνης (ψευδώνυμο, διαλεγμένο καθόλου τυχαία έτσι ώστε οι πρώτες συλλαβές του να σχηματίζουν Σοκάλ), που έγραψε ένα περισπούδαστο άρθρο στο οποίο απόδειχνε ότι η λέξη draft των αγγλικών προέρχεται από τα ελληνικά, αλλά το παράκανε λίγο και οι ελληνοβαρεμένοι, που προτιμούν την μπρουτάλ σαχλαμάρα του Hellenic quest, το προσπέρασαν -τόσες υποσημειώσεις, τους βραχυκύκλωσαν.

Τελικά άλλαξα γνώμη και αποφάσισα να γράψω για το θέμα, αφενός για να υπάρχει καταγραμμένη η περίπτωση, μια και το ιστολόγιο ειδικεύεται στην ανασκευή μύθων, και αφετέρου επειδή πριν από δυο-τρεις ώρες πήρα ηλεμήνυμα από έναν φίλο, μεγαλύτερο από μένα στην ηλικία, με σπουδές μηχανικού, που μου προωθούσε ένα άρθρο για τον μυστικό χάρτη του Πόσδαγλη και το προφητικό βιβλίο του!

Θέλω να πω, η ανασκευή του μύθου ίσως δεν έχει φτάσει σε όλους, οπότε ας βάλω κι εγώ το λιθαράκι μου. Μάλιστα, καθώς γράφω αυτές τις γραμμές πληροφορούμαι από σχόλιο φίλου ότι θα γυριστεί ταινία μικρού μήκους (από σπουδαστές κινηματογραφικής σχολής), με θέμα… την υπόθεση Κουκίδη, τον άλλο μύθο του φαντάρου που δήθεν έπεσε από την Ακρόπολη τυλιγμένος την ελληνική σημαία, τη μέρα που μπήκαν στην Αθήνα οι Γερμανοί!

Υπάρχει κι ένας άλλος λόγος που γράφω, μήπως η συλλογική σας σοφία ξεδιαλύνει τον γρίφο (αν γρίφος υπάρχει) του ονόματος Πόσδαγλης. Θέλω να πω, είδαμε ότι ο επινοητής του μύθου έπλασε το επώνυμο Μπιστιρλής ως υπαινιγμό στον Λέλο Μπιστερλή του Μητσικώστα. Υπάρχει, αναρωτιέμαι, ανάλογος υπαινιγμός στο επώνυμο «Πόσδαγλης» που διάλεξε, ένα όνομα πολύ σπάνιο αλλά υπαρκτό;

Πόσδαγλης είναι ο καταγόμενος από το Μποζ-Νταγ, και βουνά με την ονομασία αυτή (κατά λέξη ‘γκρίζο βουνό’) υπάρχουν κάμποσα στη Μικρασία κι ένα στη Δράμα. Τυχαία επιλέχτηκε άραγε το όνομα ή είναι υπαινιγμός για κάποιον που κατάγεται από αυτά τα μέρη; Ή κάποιος άλλος υπαινιγμός; (Ο Λιακόπουλος πάντως γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη). Δεν ξέρω, και περιμένω μήπως εσείς έχετε καμιάν ιδέα. Όποιος βρει κάτι κερδίζει… ένα αντίτυπο του κρυμμένου βιβλίου του Ισ. Πόσδαγλη που κατάφερα να αποσπάσω, με κίνδυνο της ζωής μου, από την υπόγεια ραβινική βιβλιοθήκη της Ζυρίχης!

Προσθήκη 12/2 Σε ένα καλό φόρουμ (λογιστών ή φοροτεχνικών), ένας υπερασπιστής της αυθεντικότητας του Πόσδαγλη με τα αρχικά Κ.Β. παρουσίασε τα «επιχειρήματα» ότι: α) οι κομμουνιστές της εποχής έγραφαν σε μονοτονικό, β) οι σοβιετικοί χάρτες της εποχής ήταν χωριστά την Τσεχία από τη Σλοβακία, γ) στο ιστολόγιο του Σαραντάκου γράφτηκε ότι ο χορός του Ζαλόγγου δεν έγινε ποτέ. Το πρώτο είναι λάθος, το δεύτερο είναι αναληθές [και όποιος διαφωνεί, ας προσκομίσει βιβλίο της δεκ. 1950 σε μονοτονικό ή σοβιετικό χάρτη με χωρισμένα τα κράτη] ενώ το τελευταίο είναι άθλιο ψέμα. Δυστυχώς δεν μπορώ να γραφτώ στο φόρουμ αυτό, οπότε το βάζω εδώ να το δουν όσοι διάβασαν τα ψέματα.