Το μέτρο που έχει ως στόχο την καλύτερη στοματική υγειινή των παιδιών αποτελεί μία έμμεση δράση για την καταπολέμηση και της παχυσαρκίας.
Στην υγεία των σημερινών παιδιών αλλά και αυριανών ενηλίκων επενδύει με δύο στοχευμένες κινήσεις το υπουργείο Υγείας. Στο πλαίσιο της υλοποίησης του εμβληματικού Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης της Δημόσιας Υγείας «Σπύρος Δοξιάδης», εξασφαλίζεται δωρεάν πρόσβαση για τα παιδιά σε οδοντιάτρους (Dentist Pass) καθώς και σε διατροφολόγους.
Τόσο η στοματική υγεία όσο και η σωστή και υγιεινή διατροφή των παιδιών αποτελούν δύο κρίσιμα πλην όμως παραμελημένα πεδία της υγείας τους στη χώρα μας, οπότε, όπως υποδεικνύουν επιτακτικά και τα διαθέσιμα στοιχεία, είναι αναγκαία η παρέμβαση.
Το πρόγραμμα δωρεάν προληπτικής οδοντιατρικής φροντίδας καλύπτει παιδιά ηλικίας 6 έως 12 ετών και ξεκινά στις αρχές Μαΐου με τη λειτουργία ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας μέσω της οποίας οι γονείς θα αιτούνται την ψηφιακή κάρτα (Dentist Pass). Αυτή θα έχει ισχύ για έξι μήνες, διάστημα στο οποίο οι γονείς θα έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν με το παιδί τους τη δωρεάν επίσκεψη στον οδοντίατρο της επιλογής τους.
Στόχος του υπουργείου Υγείας είναι να θωρακίσει τα παιδιά από την εκδήλωση πολλών και απειλητικών χρόνιων νοσημάτων κατά την ενήλικη ζωή τους που σχετίζονται ευθέως με την κακή στοματική υγεία και την παχυσαρκία, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο σακχαρώδης διαβήτης. Σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα (2019), που έγινε υπό την αιγίδα της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας (ΕΟΟ), τρία στα πέντε παιδιά ηλικίας έως 5 ετών είχαν τερηδόνα, ενώ μόνο το 0,7% των ενηλίκων ηλικίας 35-44 ετών είχε υγιή δόντια.
Το ίδιο έτος η Ελλάδα κατέγραψε το τρίτο υψηλότερο ποσοστό μη καλυπτόμενων αναγκών οδοντιατρικής περίθαλψης στην Ε.Ε. (1 στα 12 άτομα), με ακόμη υψηλότερα επίπεδα (1 στα 6 άτομα) μεταξύ των χαμηλότερων εισοδηματικών ομάδων. Μάλιστα, με αφορμή τα δεδομένα αυτά, οι εκπρόσωποι του κλάδου είχαν κάνει λόγο για δραματική επιδείνωση της στοματικής υγείας των Ελλήνων κατά την τελευταία δεκαετία προειδοποιώντας και για την εμφάνιση ασθενειών λόγω αυτής.
Το Dentist Pass
Το πρόγραμμα δωρεάν προληπτικής οδοντιατρικής φροντίδας για παιδιά ηλικίας 6 έως 12 ετών, που φέρει την υπογραφή του υπουργού Υγείας Θάνου Πλεύρη, έχει διπλό στόχο: αφενός τη βελτίωση της στοματικής υγείας των ανηλίκων, αφετέρου την καλλιέργεια και την εμπέδωση της φιλοσοφίας της προληπτικής οδοντιατρικής στους γονείς.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, κατά κοινή παραδοχή, είναι πρωτοποριακό, αλλά ταυτόχρονα αναδεικνύει και το δραματικό κενό του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), που δεν αποζημιώνει καμία οδοντιατρική πράξη για τους ασφαλισμένους και τα προστατευόμενα μέλη τους. Αναγνωρίζοντας αυτό το κενό το υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών, εξασφάλισε το απαραίτητο κονδύλι, στο πλαίσιο δράσεων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Πρόληψης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Το Dentist Pass θα περιλαμβάνει έλεγχο της στοματικής υγιεινής, καθαρισμό και απομάκρυνση πλακών, φθορίωση και συμβουλές για τη στοματική υγιεινή των παιδιών. Για την έκδοσή του ένας από τους δύο γονείς θα υποβάλει αίτηση για την έκδοση της κάρτας μέσω του gov.gr ή των ΚΕΠ στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του προγράμματος. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα προϋποθέτει ότι τα παιδιά έχουν γεννηθεί κατά τα έτη 2011-2016, διαμένουν νόμιμα στην ελληνική επικράτεια και διαθέτουν Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) ή Προσωρινό Αριθμό Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΑΥΠΑ). Υπολογίζεται ότι αφορά περίπου 700.000 παιδιά.
Η κάρτα μετά την έκδοσή της θα αποθηκεύεται στο ψηφιακό πορτοφόλι του κινητού του δικαιούχου γονέα και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα POS όλων των οδοντιατρείων. Κατά την επίσκεψη θα χρεώνεται η κάρτα και ο οδοντίατρος θα εισπράττει άμεσα τα χρήματα χωρίς υποβολές ή άλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Το ποσό που θα εισπράττουν οι οδοντίατροι για κάθε παιδί έχει οριστεί στα 40 ευρώ.
Παρεμβάσεις για την παχυσαρκία
Παράλληλα, για το επόμενο διάστημα δρομολογείται η υλοποίηση του προγράμματος δωρεάν διατροφικής συμβουλευτικής τόσο σε παιδιά και εφήβους όσο και στις οικογένειές τους από κατάλληλα εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας, π.χ. διατροφολόγους, γυμναστές κ.ά. Πρόκειται για δράση που εντάσσεται σε πλέγμα δράσεων κατά της παχυσαρκίας, η οποία αποτελεί βραδυφλεγή βόμβα της δημόσιας υγείας στην Ελλάδα.
Τα σχετικά στοιχεία είναι απογοητευτικά: η χώρα μας βρίσκεται στην τρίτη θέση κατάταξης μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. με υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά κάτω των 5 ετών (1 στα 8 παιδιά). Για τις ηλικίες 5-9 ετών και 10-19 ετών βρίσκεται στη δεύτερη και πρώτη θέση αντίστοιχα μεταξύ των χωρών της Ευρώπης, καθώς περίπου 1 στα 3 παιδιά (37,5% και 35% αντίστοιχα) είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο. Εως το 2035 υπολογίζεται ότι 4 στους 10 ενηλίκους στη χώρα θα είναι παχύσαρκοι εάν δεν εντατικοποιηθούν οι στρατηγικές πρόληψης.
Το πρόγραμμα για την παχυσαρκία αφορά περισσότερους από 2 εκατομμύρια ανηλίκους (ηλικίας 0-17 ετών), με τις παρεμβάσεις να διαφοροποιούνται ανάλογα με τις αναπτυξιακές ανάγκες κάθε ηλικιακής ομάδας. Συγκεκριμένα, δίνει τη δυνατότητα: α) στους μαθητές να συμμετάσχουν σε δράσεις για την προαγωγή συμπεριφορών υγιεινής διατροφής και σωματικής δραστηριότητας, που θα πραγματοποιηθούν με την ενεργή συμμετοχή των εκπαιδευτικών και των γονέων, β) στους γονείς να λάβουν εξατομικευμένη κλινική εκτίμηση και συμβουλευτική για την υγεία, την ανάπτυξη, τη διατροφική κατάσταση των παιδιών τους, καθώς και για τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας και να τους αντιμετωπίσουν εγκαίρως, στο πλαίσιο των τακτικών επισκέψεών τους στον παιδίατρό τους, γ) στα παιδιά σχολικής ηλικίας και τις οικογένειές τους με ήδη εγκατεστημένους παράγοντες κινδύνου για την παχυσαρκία ή άλλα χρόνια νοσήματα να λάβουν δωρεάν συμβουλευτικές υπηρεσίες (διατροφική συμβουλευτική, συμβουλευτική αλλαγή συμπεριφορών υγείας) με τη μορφή τηλε-συμβουλευτικής από κατάλληλα εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας (διαιτολόγοι, γυμναστές, κ.ά.), και δ) στα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά σχολικής ηλικίας με ήδη εγκατεστημένα νοσήματα και επιπλοκές να παραπεμφθούν σε εξειδικευμένες παιδιατρικές μονάδες για περαιτέρω παρακολούθηση από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας.
