Τα αυγά των πουλιών διαφέρουν σε σχήμα και μέγεθος και πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται για τη διαφορετικότητα που υπάρχει μεταξύ τους.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι βρήκαν μια -μάλλον απλή- εξήγηση: το σχήμα και το μέγεθος κάθε αυγού εξαρτάται από την πτητική ικανότητα κάθε πτηνού και όχι π.χ. από το σχήμα της φωλιάς του, τον αριθμό των αυγών που γεννά κάθε φορά ή άλλους περιβαλλοντικούς λόγους.
Το αυγό ως εξελικτική «εφεύρεση» έπαιξε ρόλο-κλειδί στο να εγκαταλείψουν τα σπονδυλωτά τις θάλασσες, να βγουν στη στεριά και τελικά να πετάξουν. Σήμερα, μετά από 360 εκατομμύρια χρόνια, η φύση έχει παράγει κάθε είδους αυγά, από τελείως σφαιρικά μέχρι αυγά που μοιάζουν με μυτερές σταγόνες ή είναι κωνικά (όπως των πουλιών που ζουν στους γκρεμούς). Από την εποχή τουλάχιστον του Αριστοτέλη, ο οποίος είχε παρατηρήσει την μεγάλη ποικιλία των αυγών, οι άνθρωποι αναρωτιούνται πού οφείλεται αυτή.
Μια διεθνής επιστημονική ομάδα από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, το Ισραήλ και τη Σιγκαπούρη, με επικεφαλής την εξελικτική βιολόγο Μάρι Κάσγουελ Στόνταρτ του Πανεπιστημίου Πρίνστον, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", ανέλυσαν 50.000 αυγά από 1.400 είδη πουλιών από όλο τον κόσμο, όπως αναφέρεται στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Οι ερευνητές ανέπτυξαν, με τη βοήθεια ενός προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή (Eggxtractor), ένα βιοφυσικό μοντέλο που συσχετίζει το σχήμα και μέγεθος καθενός αυγού με την διαφορετική πτητική ικανότητα κάθε πουλιού.
Τα πουλιά με μεγάλες πτητικές ικανότητες κάνουν αυγά με ελλειπτικό και ασυμμετρικό σχήμα (κάπως σαν...Ζέπελιν). Έτσι, δύο πολύ διαφορετικά πουλιά, όπως το άλμπατρος και το κολιμπρί, κάνουν αυγά παρόμοιου σχήματος, επειδή και τα δύο είδη είναι εξίσου «άσσοι» των αιθέρων.
Πουλιά που δεν τα πολυκαταφέρνουν με το πέταγμα, όπως η στρουθοκάμηλος και η κουκουβάγια, τείνουν να κάνουν συμμετρικά και πιο σφαιρικού σχήματος αυγά. Εξαίρεση αποτελούν οι πιγκουίνοι που, αν και δεν πετούν, δεν κάνουν σφαιρικά αυγά, ίσως επειδή κολυμπάνε αεροδυναμικά μέσα στο νερό, σα να «πετάνε».
H κοινή νανοσκαλίδρα είναι αυτή που κάνει το πιο ασυμμετρικό αυγό στον κόσμο, ενώ το Μαλέο, ένα ινδονησιακό πουλί που θάβει τα αυγά του στην καυτή άμμο, γεννάει τα πιο ελλειπτικά (οβάλ) αυγά.
