Στις 26 Ιανουαρίου, ομάδα ερευνητών στα Κανάρια Νησιά είδε κάτι που κανείς δεν είχε καταγράψει ξανά. Αυτό ήταν ένα μαύρο διαβολόψαρο που κολυμπούσε προς την επιφάνεια του νερού.

Όπως είπε ο David Jara Bogunyà, φωτογράφος θαλάσσιας ζωής στη μη κυβερνητική οργάνωση Condrik Tenerife: “Ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Όταν ήμουν παιδί, είχα ένα βιβλίο με κάποια πλάσματα του βυθού, και λάτρευα την εικονογράφηση. Ήταν εξωπραγματικό για εμένα. Τα ζώα δεν έμοιαζαν αληθινά”.

Για περίπου μία ώρα, ο Jara και οι συνάδελφοί του που επέβαιναν στο πλοίο Glaucus κολυμπούσαν και φωτογράφιζαν το μαύρο διαβολόψαρο, ένα είδος που ζει στα βάθη του ωκεανού, από τα 200 μέχρι τα 1980 μέτρα βάθος.

Το μαύρο διαβολόψαρο του είδους Melanocetus johnsonii ανήκει σε ένα γένος που μεταφράζεται ως “τέρας της μαύρης θάλασσας”, το οποίο ταιριάζει σίγουρα στο τρομαχτικό πλάσμα με τα τεράστια σαγόνια, τα μυτερά δόντια, και τις φωτεινές κεραίες στο μέτωπό του, οι οποίες χρησιμοποιούνται για να προσελκύσει τα θηράματά του.

Καθώς το βίντεο με το συγκεκριμένο πλάσμα, που μοιάζει σαν να έχει βγει από τα παραμύθια, κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο, οι ειδικοί επεσήμαναν ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά σπάνιο θέαμα, τουλάχιστον για τα ανθρώπινα μάτια.

“Όταν πρωτοείδα το βίντεο, ειλικρινά δεν πίστευα τι έβλεπα,” δήλωσε ο Kory Evans, βιολόγος ψαριών στο Πανεπιστήμιο Rice. “Νόμιζα ότι ήταν A.I.”.

Σύμφωνα με τον Bruce Robison, επιστήμονα στο Ερευνητικό Κέντρο Θαλάσσιας Ζωής Monterey Bay: “Είναι εξαιρετικά σπάνιο το να δει κανείς ένα τέτοιο πλάσμα του βυθού να πλησιάζει τόσο πολύ την επιφάνεια του νερού”. Ο Robison το γνωρίζει αυτό πολύ καλά, καθώς είναι ο επιστήμονας που κατέγραψε το μοναδικό ντοκουμέντο ζωντανού διαβολόψαρου σε βάθος 580 μέτρων στον Κόλπο του Monterey το 2014.

Γιατί ανέβηκε το μαύρο διαβολόψαρο στην επιφάνεια του νερού;

Ο Evans δήλωσε ότι εντυπωσιάστηκε που το διαβολόψαρο δεν ήταν απλώς υγιές, αλλά κολυμπούσε κιόλας – κάτι που δεν περιμένει κανείς για ένα πλάσμα προσαρμοσμένο στις υπερβολικές πιέσεις του βάθους στο οποίο κολυμπά συνήθως.

“Αυτό που τα χαρακτηρίζει είναι ότι δεν κινούνται,” εξήγησε. “Είναι θηρευτές που στήνουν ενέδρα… Στέκονται εκεί, αιωρούνται, οπότε το γεγονός ότι το είδαμε δραστήριο είναι κάπως σοκαριστικό”. Προσέθεσε: “Αυτά τα ψάρια είναι θηριώδη και τρομαχτικά, αλλά [στην πραγματικότητα] είναι κυρίως μαλακά και έτοιμα για ζούληγμα”.

Υπάρχουν κάποια σενάρια που επιδιώκουν να εξηγήσουν πώς και γιατί το μαύρο διαβολόψαρο ανέβηκε στην επιφάνεια του νερού. Είναι πιθανό να είχε φάει ένα ψάρι με κολυμβητική κύστη ή αδένα αερίου, και το αέριο συνέχισε να διαστέλλεται, τραβώντας τον θηρευτή προς την επιφάνεια.

Το γεγονός ότι το ψάρι εθεάθη κοντά στην ακτή των Κανάριων Νήσων, μια περιοχή γνωστή για την ηφαιστειακή της δραστηριότητα, καθιστά επίσης πιθανό να παγιδεύτηκε το ψάρι σε μια στήλη θερμού νερού που το σήκωσε προς την επιφάνεια.

Τέλος, ο Robison υποθέτει ότι το μαύρο διαβολόψαρο μπορεί να το είχε καταπιεί κάποιος μεγαλύτερος θηρευτής, όπως φάλαινα, φώκια, ή λιοντάρι της θάλασσας, και στη συνέχεια να το έφτυσε κοντά στην επιφάνεια του νερού.

Τι μπορεί να μας πει το μαύρο διαβολόψαρο για τα μεγάλα βάθη του ωκεανού;

Παρότι το ψάρι πέθανε σύντομα αφού τραβήχτηκε το βίντεο, το γεγονός ότι το είδαν όσο ήταν ζωντανό, έστω και για λίγο, είναι πολύ σημαντικό γεγονός για τους ερευνητές.

“Αυτά τα ζώα είναι γνωστά εδώ και πολλά χρόνια. Πιάνονται σε δίχτυα από τον 19ο αιώνα,” εξήγησε ο Robison. “Είναι απλά ότι όλα τα άτομα που ήταν διαθέσιμα για να τα μελετήσουμε στο παρελθόν ήταν νεκρά”.

Αυτά τα νεκρά δείγματα του είδους έμαθαν στους ανθρώπους ότι τα μαύρα διαβολόψαρα παράγουν το δικό τους φως χάρη στη συμβιωτική σχέση τους με τα βιοφωσφορούχα βακτήρια του βυθού.

Ο Jara δήλωσε ότι η μνήμη του ψαριού θα συνεχίσει να ζει καθώς, μαζί με τους συναδέλφους του, συνέλεξαν το σώμα και το παρέδωσαν στο Μουσείο της Φύσης και της Αρχαιολογίας της Τενερίφης.

“Ο βιότοπος του βαθύ ωκεανού είναι ο μεγαλύτερος ζωντανός χώρος στη γη, και αποτελεί σπίτι για τα περισσότερα ζώα που ζουν σε αυτόν τον πλανήτη. Εμείς είμαστε εξαιρέσεις,” είπε ο Robison. “Γνωρίζουμε πολύ λίγα για το τι συμβαίνει εκεί κάτω”.