Κατάρρευση στις τιµές παραγωγού έφερε η αύξηση της παραγωγής ελαιολάδου σε όλη τη Μεσόγειο, αλλά οι Έλληνες αγρότες αρνούνται, προς ώρας, να πουλήσουν το προϊόν τους, η τιµή του οποίου έχει υποχωρήσει στα 4 ευρώ το κιλό, όταν έναν χρόνο πριν ξεπερνούσε τα 9,20-9,5 ευρώ το κιλό.
Όπως αναφέρουν τα parapolitika.gr, Η στάση τους, παρά την αυξηµένη παραγωγή φέτος, οφείλεται στο γεγονός ότι περιµένουν τις τιµές να ανακάµψουν, αποδίδοντας σε «εµπορικό πόλεµο» τη µεγάλη πτώση τους στα ελαιοτριβεία, αφού είδαν το προϊόν να «πέφτει» στα 6 ευρώ πριν ακόµα καλά καλά µαζέψουν τον καρπό από τα ελαιόδεντρα. Πίσω από τη σηµαντική πίεση στις τιµές παραγωγού, που όµως δεν έχει φανεί στο ράφι των σουπερµάρκετ, βρίσκονται οι αγοραπωλησίες στην Ισπανία, που γίνονται σε πολύ χαµηλές τιµές, µε τους παραγωγούς της χώρας µάλιστα να ζητούν έρευνα από τις Αρχές για την ύπαρξη καρτέλ από πλευράς µεσαζόντων και εµπόρων, καθώς και η παραγωγή-ρεκόρ από την Τουρκία, που επίσης πιέζει χαµηλότερα τις τιµές.
Μεγάλοι παραγωγοί, συνεταιρισµοί αλλά και µικροί αγρότες στην Ελλάδα έχουν αποφασίσει να µην προχωρήσουν σε καµία διαπραγµάτευση κάτω από τα 6 €/κιλό και ζητούν κρατική παρέµβαση για να µην καταρρεύσουν οι ελαιοπαραγωγοί και τα λιοτρίβια, αφού, όπως λένε, δεν βγάζουν ούτε τον κόπο τους. Το µεροκάµατο για το µάζεµα της ελιάς αγγίζει και τα 80 έως 100 ευρώ λόγω έλλειψης εργατικών χεριών, και µόνο αυτό το κόστος αντιστοιχεί σε τουλάχιστον 0,50 €/κιλό. Αν προστεθούν τα υπόλοιπα κόστη της παραγωγής (πετρέλαιο, ρεύµα, νερό κ.λπ.), οι αγρότες βγαίνουν, όπως λένε, ζηµιωµένοι.
Ελαιόλαδο: Ακριβά στο ράφι
Προς το παρόν πάντως, η µείωση της τιµής παραγωγού δεν καταγράφεται στα ράφια του σουπερµάρκετ, δεδοµένου ότι «τη βγάζουµε» ακόµη µε περσινά αποθέµατα, ενώ η φετινή σοδειά αναµένεται να φτάσει στον καταναλωτή από τα µέσα Φεβρουαρίου ή τις πρώτες εβδοµάδες της άνοιξης. Με τη συγκοµιδή της ελιάς να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και σε κάποιες περιοχές της χώρας να έχει ολοκληρωθεί, η τιµή παραγωγού του ελαιολάδου µε το «ζόρι» φτάνει τα 5 ευρώ το κιλό, από 8-9 ευρώ που ήταν πέρυσι.
Η µεγάλη πτώση των τιµών αποδίδεται στην αύξηση της παραγωγής έως και 50%, όχι µόνο στη χώρα µας, αλλά και σε παγκόσµιο επίπεδο, όπου επίσης έχουν πέσει οι τιµές. Χαρακτηριστικό παράδειγµα η πτώση των τιµών παραγωγού έξτρα παρθένου ελαιολάδου στην Ανδαλουσία της Ισπανίας στα 4,075 ευρώ/κιλό, για το παρθένο ελαιόλαδο 3,514 ευρώ/κιλό και για το λαµπάντε 3.244 ευρώ/τόνο. Πριν από έναν µήνα, οι αντίστοιχες τιµές ήταν 5,23, 4,89 και 4,87 ευρώ/κιλό.
Ο πρόεδρος της «µικρής ΕΘΕΑΣ», του αγροτικού συνδέσµου µικρών συνεταιρισµών, Μύρων Χιλετζάκης, χαρακτηρίζει τις τιµές «εικονικές», αφού, όπως λέει, οι ισπανικές και ιταλικές βιοµηχανίες «ρίχνουν» τεχνητά την τιµή στο χωράφι και στο ελαιουργείο, όχι όµως στο ράφι, από όπου θα προµηθευτεί το λάδι ο καταναλωτής. Ο ίδιος συστήνει στους ελαιοπαραγωγούς να κρατήσουν το ελαιόλαδό τους και να µην το δώσουν ακόµη, εκτιµώντας πως η απόδοση θα βελτιωθεί τις επόµενες εβδοµάδες, από πλευράς τιµών παραγωγού, εφόσον φύγουν οι πρώτες ποσότητες «ανάγκης» από τις µεγάλες αγορές.
Τι θα καθορίσει την κερδοφορία στο ελαιόλαδο την επόμενη 10ετια - Ευρωπαϊκές προβλέψεις έως το 2035
Οι εκτιμήσεις
Σύµφωνα πάντως µε την πρόβλεψη του ∆ιεθνούς Συµβουλίου Ελαιολάδου, µετά τη µεγάλη µείωση στην παγκόσµια παραγωγή λαδιού και επιτραπέζιας ελιάς τη διετία 2023/2024 (2.564.000 τόνους), οι εκτιµήσεις για την περίοδο εµπορίας 2024/2025 αναφέρουν ότι η παραγωγή θα αγγίξει τους 3.375.500 τόνους, αυξηµένη κατά +32%, µε την Ισπανία να πρωταγωνιστεί.
Για την τρέχουσα περίοδο εµπορίας, 2024/2025, η Ισπανία εκτιµάται ότι θα αυξήσει τον όγκο της κατά 51% φτάνοντας τους 1.291.000 τόνους -επίπεδα τα οποία εκ των πραγµάτων θα συµπιέσουν τις τιµές-, η Ελλάδα µε 250.000 τόνους θα σηµειώσει αύξηση κατά 43%, η Τουρκία θα φτάσει τους 450.000 τόνους, και η Πορτογαλία µε 195.000 τόνους θα τον δει να αυξάνεται κατά 21%, ενώ η Ιταλία µε 224.000 τόνους θα τον δει να µειώνεται κατά 32%.
Τέλος στην πώληση του ανώνυμου τενεκέ βάζουν τα υπουργεία Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης
Τενεκές τέλος στην αγορά ελαιολάδου, τουλάχιστον χωρίς παραστατικά που να αποδεικνύουν την αγοραπωλησία. Τα υπουργεία Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης, φιλοδοξώντας να στρέψουν την αγορά στην τυποποίηση του ελαιολάδου και να βάλουν τέλος στην… προαιώνια πρακτική τού «χύμα στον τενεκέ», έχουν εκπονήσει μια τριπλέτα μέτρων για να αποφευχθεί η φοροδιαφυγή στη διαδικασία της τροφοδοσίας των καταναλωτών με το λάδι της χρονιάς και τα πρόστιμα θα είναι τσουχτερά, καθώς για τη μεταφορά τενεκέ χωρίς δελτίο αποστολής θα φτάνουν και τις 5.000 ευρώ!
Έτσι, οι παραγωγοί οφείλουν να συμπληρώνουν ψηφιακό δελτίο αποστολής σε πρώτο χρόνο και δήλωση συγκομιδής σε δεύτερο χρόνο, ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα για τα κιλά ελαιοκάρπου που φεύγουν από τον ελαιώνα και τα λίτρα ελαιολάδου που παίρνει ο αγρότης από το ελαιοτριβείο. Ο έλεγχος θα γίνεται και στα ελαιοτριβεία. Θα δημιουργηθεί επίσης ψηφιακό μητρώο τυποποιητηρίων και συσκευαστηρίων ελαιολάδου για την ηλεκτρονική χορήγηση αλφαριθμητικού κωδικού έγκρισης, αρμοδιότητας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Επίσης, σχεδιάζεται η υλοποίηση ψηφιακής δήλωσης παραγωγής και τυποποίησης ελαιολάδου και ελιάς και θα απευθύνεται στα ελαιοτριβεία, τα τυποποιητήρια και τα συσκευαστήρια της χώρας. Έτσι, το ελαιοτριβείο θα είναι υποχρεωμένο να ανακοινώσει την έκθλιψη και την παραγωγή, αφού πρώτα ο παραγωγός έχει ανακοινώσει στο «Mytimologio» την κατ’ εκτίμη ση ποσότητα ελαιοκάρπου που οδηγεί προς έκθλιψη. Με αυτόν τον τρόπο, δύσκολα θα γεμίσουν οι 17κιλοι τενεκέδες, που είναι και οι πιο δημοφιλείς στο καταναλωτικό κοινό, για να διακινηθούν χωρίς δελτία αποστολής και με «μαύρες» αμοιβές των παραγωγών.
Από την περσινή χρονιά οι παραγωγοί πωλούν τον τενεκέ απευθείας στον καταναλωτή σε τιμή που κυμαίνεται μεταξύ 7 και 8 ευρώ το κιλό, η οποία είναι σαφώς μεγαλύτερη από την τιμή του ελαιοτριβείου αλλά φθηνότερη από την τιμή του εμφιαλωμένου-τυποποιημένου ελαιολάδου στα ράφια της λιανικής. Τυπικά βεβαίως απαγορεύεται η τυποποίηση και διακίνηση ελαιολάδου σε συσκευασία μεγαλύτερη των 5 λίτρων, όμως η συγκεκριμένη διακίνηση γίνεται χωρίς έλεγχο, από χέρι σε χέρι.