Μια ακόμη λυπητερή ιστορία από την Ελλάδα της κρίσης. Σε μία τυχαία βόλτα στη στολισμένη για τα Χριστούγεννα Αθήνα δύσκολα θα ξεφύγουν από το βλέμμα κάποιου τα μικρά υπαίθρια «σπιτάκια» που έχουν στήσει στο κέντρο της πόλης δεκάδες άστεγοι.

Κι, όμως, ο ανώνυμος άνθρωπος που προσπερνάς βιαστικά θα μπορούσε να είναι ο ίδιος σου ο πατέρας… Δεν πρόκειται για σενάριο βγαλμένο από ταινία, αλλά, δυστυχώς, για μία σκληρή εικόνα της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας.

Αυτό συνέβη στην περίπτωση φοιτήτριας από την επαρχία που «έπεσε» πάνω στον άστεγο πατέρα της χωρίς να τον αναγνωρίσει. Ο κ. Παναγιώτης είπε στην οικογένειά του ότι θα φύγει στην Αμερική, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη κι εδώ και μερικά χρόνια ζει μέσα σε μία αθηναϊκή στοά. Η γυναίκα και τα παιδιά του δεν έχουν λάβει νέα του εδώ και καιρό, όμως, η μοίρα του επιφύλασσε ένα περίεργο παιχνίδι…

Εκεί που κοιμόταν το άκουσμα μίας γνώριμης φωνής τον ξύπνησε. Ήταν η φωνή της κόρης του, που είχε καταφέρει να περάσει σε πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας, χωρίς εκείνος να το έχει πληροφορηθεί. Ο κ. Παναγιώτης την αναγνώρισε αμέσως, αλλά δεν της μίλησε από ντροπή. Το ίδιο, εντούτοις, συνέβη και με την κόρη του, που, χωρίς να ρίξει δεύτερη μάτια, πέρασε βιαστικά από δίπλα του, αγνοώντας την ύπαρξή του και περνώντας τον ως έναν ακόμη άστεγο.

Την παραπάνω σοκαριστική ιστορία διηγήθηκε στο protothema ο πρόεδρος της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης (ΜΚΟ) Praksis, Τζαννέτος Αντύπας, στην οποία απευθύνθηκε ο κ. Παναγιώτης, ζητώντας βοήθεια για να ξανασταθεί στα πόδια του.

Όπως επισημαίνει ο κ. Αντύπας, η κρίση ανάγκασε ακόμη και ανθρώπους με ανώτερο μορφωτικό επίπεδο να κοιμούνται σε παγκάκια και όπου αλλού βρουν, ενώ υπολογίζεται πως πάνω από 1.200 άνθρωποι θα περάσουν τις γιορτές μόνοι στους παγωμένους δρόμους της Αθήνας. Εάν προστεθούν σε αυτόν τον αριθμό και οι πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν εγκλωβιστεί ή καταφθάνουν συνεχώς στη χώρα μας, τότε έχουμε να κάνουμε με αρκετές χιλιάδες.

«Πλέον, όταν μιλάμε για άστεγο πληθυσμό, δεν εννοούμε τους παραδοσιακούς κλοσάρ μέχρι το 2008 που ήταν συγκεκριμένοι, οι οποίοι κουβαλούσαν τα υπάρχοντά τους σε σακούλες σκουπιδιών και ήταν οι κλασικές φιγούρες των περιθωριοποιημένων αστέγων. Η ανθρωπογεωγραφία του αστέγου πια περιγράφει άτομα των οποίων το πνευματικό/εκπαιδευτικό επίπεδο είναι πάνω από εκείνο του μέσου όρου.

Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν πανεπιστημιακές σπουδές ή ακόμη και μεταπτυχιακό και είναι άστεγοι» υπογραμμίζει ο κ. Αντύπας, προσθέτοντας πως «αυτό το γεγονός υποδηλώνει ότι οι συνθήκες του να μείνουν στο δρόμο προέρχονται από τη βαθύτατη οικονομική κρίση. Έχασαν τη δουλειά τους αιφνίδια κι οι περισσότεροι από αυτούς λαμβάνοντας μία βεβιασμένη απόφαση εγκατέλειψαν τις οικογενειακές τους εστίες και τις επαρχιακές πόλεις όπου συνήθως διέμεναν.

Αυτό συνέβη γιατί στην Ελλάδα του 2016 παραμένει η στερεότυπη αντίληψη ότι ο άνδρας πρέπει να είναι ο κουβαλητής που θα φέρει τα βασικά για να μπορέσει να θρέψει την οικογένειά του. Επομένως, όταν κάποιος βρίσκεται άνεργος και αδύναμος να υποστηρίξει την οικογένειά του, επιλέγει να εξαφανιστεί στα μεγάλα αστικά κέντρα από το να αποτελεί βαρίδι. Αυτό συμβαίνει διότι, εάν απουσιάζει ο συγκεκριμένος, η εκτεταμένη οικογένεια στην επαρχία θα φροντίσει τα μέλη που αφήνει πίσω».

«Από τον Μάρτιο του 2012 μέχρι τώρα στο κέντρο της Praxis στην Αθήνα έχουμε καταγράψει 6.500 αστέγους. Υπάρχουν δύο κατηγορίες αυτού του πληθυσμού. Η μια είναι η λεγόμενη ραφ φλίπερς, αυτοί, δηλαδή, που κοιμούνται κάτω από άγριες συνθήκες. Είναι άνθρωποι οι οποίοι κοιμούνται στα παγκάκια, στα πάρκα κ.λπ..

Ο άστεγος, όμως, έτσι όπως ορίζεται διεθνώς, είναι αυτός ο οποίος ζει σε συνθήκες αστεγίας: δεν έχει ηλεκτρικό ρεύμα, ζει με πολλά άτομα σε λίγα τετραγωνικά μέτρα, σε εγκαταλελειμένο σπίτι ή σε έναν ξενώνα, άρα είναι εν δυνάμει άστεγος» σημειώνει, ακόμη, ο πρόεδρος της Praksis.«Όλοι αυτοί, επομένως, ανεβάζουν κατά πολύ το νούμερο και μπορούμε να μιλήσουμε και για 20.000 και για 25.000. Χριστούγεννα στους δρόμους της Αθήνας υπολογίζεται ότι θα κάνουν γύρω στα 1.200 με 1.300 άτομα. Αν προσθέσουμε σε αυτούς την πληθυσμιακή ομάδα προσφύγων και μεταναστών τα νούμερα ξεφεύγουν και είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπολογιστούν.Σε μία τυχαία βόλτα στη στολισμένη για τα Χριστούγεννα Αθήνα δύσκολα θα ξεφύγουν από το βλέμμα κάποιου τα μικρά υπαίθρια «σπιτάκια» που έχουν στήσει στο κέντρο της πόλης δεκάδες άστεγοι.

Κι, όμως, ο ανώνυμος άνθρωπος που προσπερνάς βιαστικά θα μπορούσε να είναι ο ίδιος σου ο πατέρας… Δεν πρόκειται για σενάριο βγαλμένο από ταινία, αλλά, δυστυχώς, για μία σκληρή εικόνα της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας.

Αυτό συνέβη στην περίπτωση φοιτήτριας από την επαρχία που «έπεσε» πάνω στον άστεγο πατέρα της χωρίς να τον αναγνωρίσει. Ο κ. Παναγιώτης είπε στην οικογένειά του ότι θα φύγει στην Αμερική, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη κι εδώ και μερικά χρόνια ζει μέσα σε μία αθηναϊκή στοά. Η γυναίκα και τα παιδιά του δεν έχουν λάβει νέα του εδώ και καιρό, όμως, η μοίρα του επιφύλασσε ένα περίεργο παιχνίδι…

Εκεί που κοιμόταν το άκουσμα μίας γνώριμης φωνής τον ξύπνησε. Ήταν η φωνή της κόρης του, που είχε καταφέρει να περάσει σε πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας, χωρίς εκείνος να το έχει πληροφορηθεί. Ο κ. Παναγιώτης την αναγνώρισε αμέσως, αλλά δεν της μίλησε από ντροπή. Το ίδιο, εντούτοις, συνέβη και με την κόρη του, που, χωρίς να ρίξει δεύτερη μάτια, πέρασε βιαστικά από δίπλα του, αγνοώντας την ύπαρξή του και περνώντας τον ως έναν ακόμη άστεγο.

Την παραπάνω σοκαριστική ιστορία διηγήθηκε στο protothema ο πρόεδρος της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης (ΜΚΟ) Praksis, Τζαννέτος Αντύπας, στην οποία απευθύνθηκε ο κ. Παναγιώτης, ζητώντας βοήθεια για να ξανασταθεί στα πόδια του.

Όπως επισημαίνει ο κ. Αντύπας, η κρίση ανάγκασε ακόμη και ανθρώπους με ανώτερο μορφωτικό επίπεδο να κοιμούνται σε παγκάκια και όπου αλλού βρουν, ενώ υπολογίζεται πως πάνω από 1.200 άνθρωποι θα περάσουν τις γιορτές μόνοι στους παγωμένους δρόμους της Αθήνας. Εάν προστεθούν σε αυτόν τον αριθμό και οι πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν εγκλωβιστεί ή καταφθάνουν συνεχώς στη χώρα μας, τότε έχουμε να κάνουμε με αρκετές χιλιάδες.

«Πλέον, όταν μιλάμε για άστεγο πληθυσμό, δεν εννοούμε τους παραδοσιακούς κλοσάρ μέχρι το 2008 που ήταν συγκεκριμένοι, οι οποίοι κουβαλούσαν τα υπάρχοντά τους σε σακούλες σκουπιδιών και ήταν οι κλασικές φιγούρες των περιθωριοποιημένων αστέγων. Η ανθρωπογεωγραφία του αστέγου πια περιγράφει άτομα των οποίων το πνευματικό/εκπαιδευτικό επίπεδο είναι πάνω από εκείνο του μέσου όρου.

Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν πανεπιστημιακές σπουδές ή ακόμη και μεταπτυχιακό και είναι άστεγοι» υπογραμμίζει ο κ. Αντύπας, προσθέτοντας πως «αυτό το γεγονός υποδηλώνει ότι οι συνθήκες του να μείνουν στο δρόμο προέρχονται από τη βαθύτατη οικονομική κρίση. Έχασαν τη δουλειά τους αιφνίδια κι οι περισσότεροι από αυτούς λαμβάνοντας μία βεβιασμένη απόφαση εγκατέλειψαν τις οικογενειακές τους εστίες και τις επαρχιακές πόλεις όπου συνήθως διέμεναν.

Αυτό συνέβη γιατί στην Ελλάδα του 2016 παραμένει η στερεότυπη αντίληψη ότι ο άνδρας πρέπει να είναι ο κουβαλητής που θα φέρει τα βασικά για να μπορέσει να θρέψει την οικογένειά του. Επομένως, όταν κάποιος βρίσκεται άνεργος και αδύναμος να υποστηρίξει την οικογένειά του, επιλέγει να εξαφανιστεί στα μεγάλα αστικά κέντρα από το να αποτελεί βαρίδι. Αυτό συμβαίνει διότι, εάν απουσιάζει ο συγκεκριμένος, η εκτεταμένη οικογένεια στην επαρχία θα φροντίσει τα μέλη που αφήνει πίσω».

«Από τον Μάρτιο του 2012 μέχρι τώρα στο κέντρο της Praxis στην Αθήνα έχουμε καταγράψει 6.500 αστέγους. Υπάρχουν δύο κατηγορίες αυτού του πληθυσμού. Η μια είναι η λεγόμενη ραφ φλίπερς, αυτοί, δηλαδή, που κοιμούνται κάτω από άγριες συνθήκες. Είναι άνθρωποι οι οποίοι κοιμούνται στα παγκάκια, στα πάρκα κ.λπ..

Ο άστεγος, όμως, έτσι όπως ορίζεται διεθνώς, είναι αυτός ο οποίος ζει σε συνθήκες αστεγίας: δεν έχει ηλεκτρικό ρεύμα, ζει με πολλά άτομα σε λίγα τετραγωνικά μέτρα, σε εγκαταλελειμένο σπίτι ή σε έναν ξενώνα, άρα είναι εν δυνάμει άστεγος» σημειώνει, ακόμη, ο πρόεδρος της Praksis.«Όλοι αυτοί, επομένως, ανεβάζουν κατά πολύ το νούμερο και μπορούμε να μιλήσουμε και για 20.000 και για 25.000. Χριστούγεννα στους δρόμους της Αθήνας υπολογίζεται ότι θα κάνουν γύρω στα 1.200 με 1.300 άτομα. Αν προσθέσουμε σε αυτούς την πληθυσμιακή ομάδα προσφύγων και μεταναστών τα νούμερα ξεφεύγουν και είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπολογιστούν.