Με στόχο την αναστροφή της ολοένα αυξανόμενης καταστροφής των θαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας στην Ελλάδα, το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος προχώρησε στη φύτευση υποβρύχιων κήπων. 

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ήδη από το 2018 το Αρχιπέλαγος «αναπτύσσει και εφαρμόζει πειραματικές και καινοτόμες τεχνικές υποβρύχιας φύτευσης, σε συνεργασία με επιστήμονες από κορυφαία πανεπιστήμια της Ευρώπης». 

Για τη φύτευση χρησιμοποιούνται θραύσματα Ποσειδωνίαςπου έχουν ξεριζωθεί από άγκυρες σκαφών και παραμένουν ζωντανά για σύντομο χρονικό διάστημα.

Η φύτευση και η βιωσιμότητα

Σύμφωνα με το Αρχιπέλαγος, η διαδικασία φύτευσης είναι ιδιαίτερα απαιτητική, καθώς στα πρώτα χρόνια ανάπτυξης των φυτών απαιτείται συστηματική φροντίδα από εξειδικευμένους επιστήμονες-δύτες, σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση, κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

«Έχοντας μελετήσει σε βάθος τις διάφορες τεχνικές φύτευσης και τις περιβαλλοντικές συνθήκες που τις επηρεάζουν, και έχοντας δημοσιεύσει πολλές επιστημονικές δημοσιεύσεις γύρω από το θέμα, το μόνο βέβαιο είναι ότι η επιτυχής ανάπτυξη αυτών των υποβρύχιων κήπων απαιτεί τεράστια επιμονή και υπομονή», σημειώνει το Ινστιτούτο. 

Όσο για τη βιωσιμότητά τους, «εξαρτάται από τα θαλάσσια ρεύματα, την ποιότητα του ιζήματος, τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν κυρίως κατά τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης, καθώς και από την αφθονία συγκεκριμένων φυτοφάγων ειδών πανίδας στην περιοχή». 

Τα λιβάδια Ποσειδωνίας χαρακτηρίζονται από εξαιρετικά αργούς ρυθμούς ανάπτυξης (περίπου 6cm/έτος), γεγονός που καθιστά την αποκατάσταση τους μια πρόκληση μακράς διάρκειας, τονίζει το Αρχιπέλαγος.

Τα μπλε δάση της Μεσογείου

Σύμφωνα με την WWF, παρόλο που ζει αποκλειστικά στη θάλασσα, η Ποσειδωνία είναι ένα πραγματικό φυτό με ρίζες, άνθη, καρπούς, και μακριά φύλλα σαν κορδέλες. Η ιστορία της ξεκίνησε πριν από 70 με 100 εκατομμύρια χρόνια, όταν ανθισμένοι χερσαίοι πρόγονοί της αποίκησαν τον βυθό των ωκεανών δημιουργώντας ένα νέο μοναδικό θαλάσσιο οικοσύστημα. Τα λιβάδια Ποσειδωνίας προσφέρουν ανεκτίμητα οφέλη στο περιβάλλον και τον άνθρωπο, ενώ έχουν καταφέρει να επιβιώσουν σε όλες τις αλλαγές και τις ακραίες κλιματικές συνθήκες από την εποχή των δεινοσαύρων μέχρι και σήμερα. 

Τα φυτά της Ποσειδωνίας έχουν ρίζες που τους επιτρέπουν να απορροφούν τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να αναπτυχθούν. Αναπτύσσονται εξαιρετικά αργά (1 εκατοστό ανά έτος) και ζουν έως αρκετές χιλιάδες χρόνια. 

Τα λιβάδια Ποσειδωνίας αποτελούν βασικό βιότοπο για διάφορα θαλάσσια είδη. Δεν είναι μόνο ένας τόπος όπου ζουν και τρέφονται πολλά ψάρια, αλλά και ένας σημαντικός τόπος αναπαραγωγής και τροφοληψίας για πολλά θαλάσσια είδη. Επιπλέον, οι Ποσειδωνίες παρέχουν εξαιρετικά σημαντικές οικοσυστημικές υπηρεσίες, όπως η δέσμευση άνθρακα, λειτουργώντας ως αποθήκες ή αλλιώς καταβόθρες άνθρακα (carbon sinks), η προστασία των παραλιών από τη διάβρωση, η φιλοξενία πολλών θαλάσσιων ειδών, κ.α. Η οικονομική αποτίμηση των υπηρεσιών που προσφέρουν οι Ποσειδωνίες ανά εκτάριο λιβαδιού, υπερβαίνει κατά πολύ αυτή των κοραλλιογενών υφάλων και του τροπικού δάσους του Αμαζονίου.