Ο κύβος ερρίφθη: η Πολωνία αγοράζει από την Τουρκία 24 μη επανδρωμένα πολεμικά και αναγνωριστικά αεροσκάφη (drones) τύπου Bayraktar TB2. Τη συμφωνία αναμένεται να υπογράψει αυτές τις μέρες, ενδεχομένως και σήμερα, ο πρόεδρος της χώρας Αντρέι Ντούντα, κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία. Παράλληλα η Πολωνία θα επενδύσει στο κατάλληλο πακέτο λογισμικού, καθώς και στην εκπαίδευση χειριστών από Τούρκους αξιωματούχους. Τα αεροσκάφη θα είναι εξοπλισμένα με αντιαρματικά βλήματα.

Μιλώντας σε κρατικά μέσα ενημέρωσης ο υπουργός Άμυνας της Πολωνίας Μάριους Μπλάσζακ, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμφωνία και μάλιστα τόνισε ότι τα αεροσκάφη «έχουν δοκιμαστεί σε συνθήκες πολέμου», εννοώντας προφανώς το στρατηγικό πλεονέκτημα που απέκτησαν οι Αζέροι, με τη βοήθεια της Τουρκίας, απέναντι στους Αρμένιους στον τελευταίο πολέμο του Ναγκόρνο Καρμπάχ. «Πρόκειται για εξοπλισμό που δεν διαθέταμε μέχρι σήμερα», επισημαίνει ο Μπλάσζακ. «Εξοπλισμός που έχει δοκιμαστεί σε συνθήκες πολέμου και θα ενισχύσει σημαντικά το αξιόμαχο των πολωνικών ενόπλων δυνάμεων».

«Στροφή» από τις ΗΠΑ στην Τουρκία;

Η Πολωνία είναι η πρώτη χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ που αγοράζει drones στην Τουρκία. Ήδη το 2020 η γειτονική Ουκρανία, η οποία επιδιώκει αλλά δεν έχει ακόμη επιτύχει την ένταξή της στην Ατλαντική Συμμαχία, αγόρασε από την Τουρκία έξι drones τύπου Bayraktar, ενώ βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα για νέες προμήθειες, που μπορούν να συμβάλλουν στον εκσυγχρονισμό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Μέχρι σήμερα η Βαρσοβία απευθυνόταν κατά κύριο λόγο στις ΗΠΑ για την αγορά πολεμικού υλικού. Σύμφωνα με στοιχεία του Defence Security Cooperation Agency μόνο το 2020 είχε συνάψει με αμερικανικές εταιρίες του κλάδου συμβόλαια ύψους 4,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Αυτή τη φορά η παραγγελία πηγαίνει στην Τουρκία και, όπως όλα δείχνουν, η παραλαβή των drones θα γίνει πολύ σύντομα. Σύμφωνα με τον υπουργό Άμυνας Μάριους Μπλάσζακ «το συμβόλαιο προβλέπει την αγορά 24 drones και η πρώτη παρτίδα θα έρθει στην Πολωνία μέσα στο 2022». Στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη η Τουρκία υποστηρίζει ότι είναι η χώρα με την τέταρτη μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως. Εκτός από την Ουκρανία έχει ήδη εξάγει drones στο Αζερμπαϊτζάν, το Κατάρ και τη Λιβύη, ενώ ο πρόεδρος της χώρας Ταγίπ Ερντογάν δηλώνει ότι σχετικό ενδιαφέρον εκφράζει και η Σαουδική Αραβία. Ήδη η Τουρκία έχει δημιουργήσει στρατιωτική βάση για drones στην κατεχόμενη Κύπρο. Δεν λείπουν όμως και τα προβλήματα: τον Απρίλιο ο Καναδάς ανακοίνωσε ότι τερματίζει την εξαγωγή τεχνολογίας drones προς την Τουρκία σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη χρήση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών εναντίον των Αρμενίων.

Αυξάνεται η στρατηγική σημασία των drones

Τεχνολογία drones χρησιμοποίησε προ ημερών και το Ισραήλ στις αεροπορικές επιδρομές κατά της ριζοσπαστικής παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς, αλλά και στην προσπάθειά να εντοπίσει τους υπόγειους διαδρόμους που χρησιμοποιεί η οργάνωση για τον ανεφοδιασμό της. Το 2020 η Σερβία απέκτησε έξι drones τύπου CH-92A, κινεζικής τεχνολογίας. Επιπλέον παρήγγειλε άλλα εννέα, ενώ, όπως είχε δηλώσει την εποχή εκείνη ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Νέναντ Μιχαΐλοβιτς, σκοπεύει να αναπτύξει το δικό της πρόγραμμα παραγωγής, πάντα σε συνεργασία με το Πεκίνο.

Θεωρείται πλέον δεδομένο ότι η χρήση drones αποκτά ιδιαίτερη στρατηγική σημασία σε ένοπλες συγκρούσεις- και όχι μόνο: προ ημερών οι τουρκικές αρχές ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να εντοπίσουν και να κατασχέσουν μεγάλη ποσότητα μαριχουάνας στις ακτές της Συρίας, μετά από συντονισμένη επιχείρηση, στην οποία συμμετείχαν δεκάδες αστυνομικοί, αλλά και drones. Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών Μεχμέτ Ερσόι οι διακινητές είχαν αντιληφθεί την παρακολούθηση και επιχείρησαν να ξεφύγουν ρίχνοντας στη θάλασσα το παράνομο φορτίο, αλλά «εξουδετερώθηκαν» μετά από παρέμβαση των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας.

Γιάννης Παπαδημητρίου (APTN, DPA)