Μπορεί ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας να αποδίδει τα εύσημα για την διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ελληνική κυβέρνηση, ωστόσο η χώρα μας υστερεί στην ενίσχυση του ανταγωνισμού στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, για αυτό και θα πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις. Αυτό κατέστησε σαφές χθες, ο επικεφαλής του Οργανισμού κ. Φετίχ Μπιρόλ κατά την παρουσίαση της έκθεσης για την ελληνική αγορά ενέργειας.
Όπως αναφέρθηκε, οι μεταρρυθμίσεις στην ηλεκτρική αγορά θα έχουν ως αποτέλεσμα πιο ανταγωνιστικές τιμές για τους καταναλωτές και τη δημιουργία ενός νέου ρυθμιστικού πλαισίου που θα είναι ελκυστικό για τους επενδυτές. Σύμφωνα με την έκθεση, η οικονομική κρίση οδήγησε σε βουτιά κατά 30% στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας την περίοδο 2007-2013. Έκτοτε, η αγορά δείχνει να ανακάμπτει, χωρίς όμως να έχει επανέλθει στα προ της κρίσης επίπεδα. Ωστόσο, αυτή η εικόνα φαίνεται να λειτουργεί προς όφελος των στόχων κλιματικής αλλαγής για μείωση των εκπομπών ρύπων.
Ο ΔΟΕ προτείνει στην ελληνική κυβέρνηση να επικεντρωθεί το επόμενο διάστημα σε πέντε τομείς: στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου και περιβαλλοντικά ασφαλή πλαισίου εθνικής στρατηγικής με ορίζονται το 2030 και έπειτα, στην ενίσχυση του ανταγωνισμού, σε μέτρα ενεργειακής αποδοτικότητας, στην ενίσχυση των ΑΠΕ και την διασύνδεση και στην υποστήριξη της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας.
Μεγάλη πρόοδος στις ΑΠΕ
Η Ελλάδα έχει να επιδείξει μεγάλη πρόοδο στον τομέα των ΑΠΕ, υπερκαλύπτοντας ήδη τους στόχους της Ε.Ε. ενόψει του 2020, ιδιαίτερα στα φωτοβολταϊκά. Το 2016, μάλιστα, παρουσίασε το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο στα φωτοβολταϊκά ανάμεσα στις χώρες-μέλη του ΔΟΕ. Ο Οργανισμός επικροτεί επίσης τις προσπάθειες της ελληνικής πολιτείας να ανταποκριθεί στο χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του μοντέλου-στόχου (target model), από το 2018. Σε αυτή τη φάση η ΡΑΕ επεξεργάζεται τους απαραίτητους κώδικες για τη μετάβαση αυτή, ενώ ΛΑΓΗΕ και Χρηματιστήριο Αθηνών εργάζονται εντατικά για τη σύσταση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Η έκθεση συγκαταλέγει στους θετικούς παράγοντες την απελευθέρωση της χονδρεμπορικής αγοράς φυσικού αερίου, με το μερίδιο του κυρίαρχου παίκτη (ΔΕΠΑ) να μειώνεται μέσω δημοπρασιών αερίου (gas release). Ένα ακόμη ενθαρρυντικό βήμα θεωρείται η εν εξελίξει απελευθέρωση της λιανικής αγοράς φυσικού αερίου από τον προσεχή Σεπτέμβριο, όπου ο καταναλωτής θα έχει το δικαίωμα επιλογής του προμηθευτή ενέργειας.
Ο λιγνίτης, με βάση τον ΔΟΕ παραμένει σημαντικός εγχώριος πόρος του ενεργειακού Συστήματος και ιδιαίτερα κρίσιμος για την ασφάλεια του εφοδιασμού, όπως αποδείχθηκε στην ενεργειακή κρίση του χειμώνα 2016-2017. Ωστόσο, η σημασία του μειώνεται με βάση τους στόχους για το κλίμα, αλλά και την αυξανόμενη χρήση του φυσικού αερίου, η οποία παραμένει μεν χαμηλή συγκριτικά με άλλες χώρες -μέλη, ωστόσο, η κατανάλωση του έχει υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία. Ο αυξανόμενος ρόλος του φυσικού αερίου στην ηλεκτρική παραγωγή απαιτεί έναν ισχυρότερο προσανατολισμό στην ασφάλεια εφοδιασμού του, δεδομένου ότι προέρχεται από εισαγωγές και τον μοναδικό τερματικό σταθμό υγροποίησης φυσικού αερίου της Ρεβυθούσας.
Η έκθεση αναφέρεται και στη σημασία των διασυνδέσεων για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, επιλογή που όπως αναφέρεται θα επιτρέψει την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου σε νέες περιοχές. Το ελληνικό ενεργειακό μείγμα προσδιορίζεται σήμερα από την πολύ υψηλή χρήση του πετρελαίου για θέρμανση και τις μεταφορές, καθώς και τον λιγνίτη στην ηλεκτρική παραγωγή. Ωστόσο, η χώρα μας παρουσιάζει εντυπωσιακή αύξηση της τάξης του 300% στην παραγωγή ηλεκτρισμού από αιολική και ηλιακή ενέργεια μεταξύ 2010 και 2015, με το μερίδιο των ΑΠΕ να υπολογίζεται σε 30% το 2015.
