Επιμονή στη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και τη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας περιλαμβάνει η ετήσια έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) με την Ελλάδα, στο πλαίσιο του Άρθρου IV.
Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ταμείου δημοσίευσε τα συμπεράσματά του τη Δευτέρα (7/4), τα οποία εν πολλοίς είναι και… καρότο και μαστίγιο για την ελληνική οικονομία, για την οποία αναφέρονται ευνοϊκές βραχυπρόθεσμες προοπτικές, αλλά και σημαντικές προκλήσεις για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης, βιώσιμης ανάπτυξης.
Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι η σταδιακή μείωση της στήριξης από το Ταμείο Ανάκαμψης και οι εναπομένουσες διαρθρωτικές αδυναμίες καθιστούν επιτακτική τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής προσοχής, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της ανάπτυξης και η μακροπρόθεσμη σταθερότητα της χώρας.
ΔΝΤ: Ισχυρή Ανάπτυξη, επίμονος πληθωρισμός και εξωγενείς κίνδυνοι
Το ΔΝΤ διατηρεί την αισιοδοξία του για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, προβλέποντας ότι η πραγματική αύξηση του ΑΕΠ θα παραμείνει υψηλή, στο 2,1% για το 2025. Κύριος μοχλός αυτής της δυναμικής παραμένουν οι επενδύσεις, οι οποίες ενισχύονται σημαντικά από τα έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (NextGenerationEU – NGEU).
Παράλληλα, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να διατηρήσει τη σταθερή της αύξηση, υποστηριζόμενη από τη θετική πορεία της απασχόλησης και την αύξηση των εισοδημάτων.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, το Ταμείο εκτιμά ότι με τη σταθεροποίηση των παγκόσμιων τιμών ενέργειας, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να συνεχίσει την πτωτική του πορεία. Ωστόσο, ο δομικός πληθωρισμός (που εξαιρεί ενέργεια και τρόφιμα) προβλέπεται να είναι πιο επίμονος, κυρίως λόγω των πληθωριστικών πιέσεων στις υπηρεσίες και της αύξησης των μισθών.
Ακόμη, το Ταμείο αξιολογεί τους κινδύνους για τις προοπτικές ανάπτυξης ως «ισορροπημένους» και εξωγενείς.
Ιδιαίτερα ξεχωρίζει:
- την οικονομική επιβράδυνση της ανάπτυξης στις μεγάλες χώρες της ευρωζώνης,
- την επιδείνωση περιφερειακών συγκρούσεων και
- την παγκόσμια πολιτική αβεβαιότητα.
Στο πλαίσιο αυτό καλεί την κυβέρνηση, να προχωρήσει με φιλόδοξες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ώστε βελτιώσει περαιτέρω τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας.
Ωστόσο, προειδοποιεί για τον πληθωρισμό, κυρίως λόγω μιας ισχυρότερης ή πιο επίμονης αύξησης μισθών που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει περαιτέρω τον πληθωρισμό υπηρεσιών, ενδεχομένως επιδεινούμενη από διακυμάνσεις στις τιμές ενέργειας.
ΔΝΤ: Υψηλά κέρδη για τις τράπεζες και «εστίες ευπάθειας»
Ιδιαίτερα θετική είναι η αξιολόγηση του ΔΝΤ για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, το οποίο «έχει ενισχύσει περαιτέρω την ανθεκτικότητά του, υποστηριζόμενο από την ενδυνάμωση των ισολογισμών του”. Η ποιότητα του ενεργητικού των συστημικά σημαντικών τραπεζών έχει βελτιωθεί, με τον δείκτη Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) να υποχωρεί περίπου στο 3%».
Όπως αναφέρεται, οι τράπεζες διατήρησαν υψηλά κέρδη, γεγονός που, σε συνδυασμό με εκδόσεις κεφαλαιακών μέσων, ενίσχυσε την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Οι κίνδυνοι ρευστότητας και χρηματοδότησης έχουν μειωθεί σημαντικά, με τα αποθέματα ασφαλείας να βρίσκονται πολύ πάνω από τις εποπτικές απαιτήσεις και τον μέσο όρο της ΕΕ.
Ωστόσο, οι συντάκτες της έκθεσης του Ταμείου σημειώνουν ότι παραμένουν «εστίες ευπάθειας». Εν μέσω της επιτάχυνσης της πιστωτικής επέκτασης, τονίζεται η ανάγκη για στενή παρακολούθηση των κινδύνων που συνδέονται με την έκθεση σε πιστώσεις.
Ακόμη, χαιρετίζεται η ενεργοποίηση του θετικού ουδέτερου αντικυκλικού κεφαλαιακού αποθέματος ασφαλείας (CCyB) και των μέτρων βάσει δανειολήπτη για τα στεγαστικά δάνεια, αλλά συνέστησαν τη διαρκή προσαρμογή των μακροπροληπτικών εργαλείων ανάλογα με τους αναδυόμενους κινδύνους. Κάλεσαν, επίσης, τα υψηλά τραπεζικά κέρδη να χρησιμοποιηθούν κατά κύριο λόγο για την ενίσχυση των κεφαλαιακών αποθεμάτων και της ικανότητας απορρόφησης ζημιών, θωρακίζοντας περαιτέρω την ανθεκτικότητα των τραπεζών.
ΔΝΤ: Συγκράτηση των δαπανών, ειδικά σε συντάξεις και μισθούς
Οι Εκτελεστικοί Διευθυντές του ΔΝΤ χαιρετίζουν την ισχυρή οικονομική επέκταση και τη σταθερά πτωτική πορεία του δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ, το οποίο όμως παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Σημειώνοντας την επικείμενη σταδιακή κατάργηση της χρηματοδότησης από το NGEU και τα εμπόδια που θέτουν τα κατάλοιπα της κρίσης και οι διαρθρωτικές ανισορροπίες, καλούν σε «σωστό συνδυασμό πολιτικών και φιλόδοξες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» για τη διατήρηση της ανάπτυξης και τη διασφάλιση της δημοσιονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Παράλληλα, το ΔΝΤ επαινεί την ισχυρή πρόοδο στη δημοσιονομική εξυγίανση, χάρη στα έσοδα και τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις κατά της φοροδιαφυγής, ενώ συστήνει τη διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων άνω του 2% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα για περαιτέρω ενίσχυση της βιωσιμότητας του χρέους.
Αναγνωρίζοντας τις μεγάλες επενδυτικές ανάγκες (πράσινη μετάβαση, ενεργειακή ασφάλεια), συστήνει την προτεραιοποίηση των δημόσιων επενδύσεων, τη βελτίωση της αποδοτικότητας των κοινωνικών δαπανών και τη συγκράτηση των δαπανών, ειδικά σε συντάξεις και μισθούς του δημόσιου τομέα.
Ακόμη, το ΔΝΤ τονίζει τη σημασία περαιτέρω ολοκληρωμένων προσπαθειών για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών εμποδίων και την ενίσχυση της δυνητικής ανάπτυξης και δίνει έμφαση στην αύξηση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό (ιδίως των γυναικών), τη βελτίωση των δεξιοτήτων, τη μείωση των ρυθμιστικών βαρών και των εμποδίων εισόδου για τις επιχειρήσεις (ιδίως στις υπηρεσίες) για την ενίσχυση του ανταγωνισμού και της παραγωγικότητας.
Η ευρεία πρόοδος στη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος κρίνεται κρίσιμη για την αντιμετώπιση του παλαιού χρέους της κρίσης, τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την ενίσχυση του επιχειρηματικού δυναμισμού. Τέλος, υποστηρίζεται η συνέχιση της προόδου στην «πράσινη» και ψηφιακή μετάβαση.
Πιερρακάκης: Επιβεβαιώνεται η θετική δυναμική της ελληνικής οικονομίας
Σχετικά με την έκθεση του ΔΝΤ για την Ελλάδα, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, προχώρησε στην ακόλουθη δήλωση:
«Σε μια περίοδο διεθνών ανατροπών, η έκθεση που δημοσίευσε πριν από λίγο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την Ελλάδα επιβεβαιώνει τη θετική δυναμική της ελληνικής οικονομίας, αναδεικνύει τη χώρα σε παράγοντα σταθερότητας και τονίζει τη διαρκή πρόοδό της.
Συγκεκριμένα, το Δ.Ν.Τ. καταγράφει τη σημαντική οικονομική πρόοδο που έχει επιτύχει η Ελλάδα και αναγνωρίζει ότι οι οικονομικές της προοπτικές παραμένουν ευνοϊκές. Με βασικό μοχλό τις επενδύσεις, το πραγματικό ΑΕΠ διατηρεί την ανοδική του πορεία.
Η συνέχεια στην αποκλιμάκωση της ανεργίας στη διετία 2025-2026, σε συνδυασμό με τη μείωση του πληθωρισμού και την ενίσχυση των εισοδημάτων, αναμένεται να δώσουν συνέχεια στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου.
Σημαντική πρόοδος καταγράφεται και στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με θετική επίπτωση στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα που ανακάμπτει ταχύτατα και ισχυροποιείται.
Το Ταμείο αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη δημοσιονομική εξυγίανση ως προϊόν της ισχυρής ανάπτυξης, της μείωσης της φοροδιαφυγής και της μεταρρύθμισης του κράτους που υλοποιούμε αταλάντευτα από το 2019. Θα τηρήσουμε στο ακέραιο τη δέσμευσή μας για δημοσιονομική σταθερότητα.
Ταυτόχρονα, η ανάλυση του Ταμείου αναδεικνύει περιοχές στις οποίες υπάρχει περιθώριο περαιτέρω προόδου, όπως η αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας, των επενδύσεων και της παραγωγικότητας. Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να υλοποιεί με αποφασιστικότητα μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν τις επιδόσεις της χώρας μας στους κρίσιμους αυτούς τομείς.
Συνολικά, η οικονομική πολιτική θα κινηθεί με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, ώστε να πετύχουμε ακόμα περισσότερα για τη χώρα, με τελικό στόχο τη σταθερή βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των Ελληνίδων και των Ελλήνων μέσα από την πραγματική σύγκλιση».
