Η ιστορία της τελευταίας δεκαετίας δεν είναι παραμύθι. Δεν έχει δράκους, πρίγκιπες και από μηχανής θεούς. Γι’ αυτό το μόνο που μπορεί να κάνει κανείς είναι να συνοψίσει τις πιο σημαντικές πολιτικές στιγμές της – τα υπόλοιπα θα κριθούν αργότερα, με την ψυχραιμία της απόστασης.
Μαθηματικά μιλώντας, οι δεκαετίες δεν κλείνουν στο μηδέν, αλλά στο ένα. Το ρολόι, δηλαδή, δεν μηδενίζει στο 2020, αλλά στο 2021. Κι όμως, αυτή η δεκαετία ήταν πιο περίεργη από τις άλλες, τόσο που δικαιούται να κλείσει έναν χρόνο πιο γρήγορα. Ζούμε στο 2019, λίγους μήνες μετά τις εκλογές που έδωσαν εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Κι όμως, η τελευταία κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, το 2009, φαντάζει μακρινή ανάμνηση. Τίποτα δεν έμεινε το ίδιο τα τελευταία δέκα χρόνια.
Ένας από τους ρόλους των πρωταγωνιστών πάει στον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα. Υπό μια έννοια, η ιστορία της δεκαετίας συνοψίζεται στην άνοδο και την πτώση του. Στον τρόπο με τον οποίο, από το 3%, κατάφερε να γίνει κόμμα εξουσίας και παρέδωσε στον επόμενο μια διαφορετική Ελλάδα από αυτή που είχε παραλάβει. Η ιστορία της τελευταίας δεκαετίας, όμως, δεν είναι παραμύθι. Δεν έχει δράκους, πρίγκιπες και από μηχανής θεούς. Γι’ αυτό το μόνο που μπορεί να κάνει κανείς είναι να συνοψίσει τις πιο σημαντικές πολιτικές στιγμές της – τα υπόλοιπα θα κριθούν αργότερα, με την ψυχραιμία της απόστασης.
23 Απριλίου 2010
Το Μνημόνιο έφτασε στο Καστελλόριζο
Το φόντο ήταν γραφικό. Ο ανοιξιάτικος ήλιος έλουζε την προβλήτα και τα ψαροκάικα στο λιμανάκι του Καστελλορίζου. Και εκείνες τις πρώτες στιγμές σχεδόν κανείς δεν κατάλαβε τι πραγματικά θα σήμαινε η ανακοίνωση του Γιώργου Παπανδρέου για προσφυγή της χώρας στο ΔΝΤ. «Βρισκόμαστε σε μια νέα πορεία, μια νέα οδύσσεια για τον Ελληνισμό». Το διάγγελμα κράτησε περίπου έξι λεπτά. Επειτα από αυτό, τίποτα δεν ήταν το ίδιο.
5 Μαΐου 2010
Οι «Αγανακτισμένοι» και η Μαρφίν
Οι συνέπειες της λιτότητας δεν ήταν μόνο οικονομικές. Η υπογραφή των σκληρών μέτρων συνοδεύτηκε από διαμαρτυρίες, προπηλακισμούς βουλευτών, κρεμάλες και μούντζες μπροστά στο Κοινοβούλιο. Η Ακροδεξιά και η Αριστερά συνυπήρξαν στην ίδια πλατεία, χρησιμοποίησαν τα ίδια συνθήματα. Οι αναμμένες μολότοφ είχαν τρία ανθρώπινα θύματα. Πολλοί από εκείνους που πέρασαν μπροστά από τη Μαρφίν και άκουσαν τις φωνές τους γύρισαν το κεφάλι από την άλλη.
11 Νοεμβρίου 2011
Η ώρα του Λουκά Παπαδήμου
Ανάλογα με την τοποθέτησή του εκείνη την εποχή, ο καθένας έχει μια διαφορετική αιτία να πει για την παραίτηση του Γιώργου Παπανδρέου. Υστερα από μια απόφαση για δημοψήφισμα που πήρε πίσω και μια ψήφο εμπιστοσύνης που κέρδισε, ο Παπανδρέου έδωσε τα ηνία της κυβέρνησης στον τεχνοκράτη Λουκά Παπαδήμο. Το σχήμα ήταν πλέον και συνεργατικό και πετυχημένο – μέσα σε μόλις πέντε μήνες ο Παπαδήμος κατάφερε να «τρέξει» το πρόγραμμα χωρίς μεγάλες αντιδράσεις.
17 Ιουνίου 2012
Ο ΣΥΡΙΖΑ στην αξιωματική αντιπολίτευση
Επειτα από δύο εκλογικές αναμετρήσεις, βγήκε επιτέλους λευκός καπνός. Ή, τέλος πάντων, πολύχρωμος: η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ ανέλαβαν να συνεχίσουν το μεταρρυθμιστικό έργο που άφηνε πίσω της η προηγούμενη κυβέρνηση. Τα δεδομένα, όμως, ήταν διαφορετικά: ο ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη για πρώτη φορά στην αξιωματική αντιπολίτευση. Το αρχικό σχήμα άντεξε μόλις έναν χρόνο. Με τον ΣΥΡΙΖΑ στην πιο αντιμνημονιακή του φάση, το επόμενο εκλογικό αποτέλεσμα ήταν σχεδόν προδιαγεγραμμένο.
25 Ιανουαρίου 2015
«Πρώτη φορά Αριστερά»
Στήριξε με πάθος το ανέφικτο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Πετούσε λαϊκίστικες κορόνες με στόχο τη «συντηρητική νομενκλατούρα» της Ευρώπης. «Επαιζε» με την πιθανότητα επιστροφής στη δραχμή. Και στο τέλος προκάλεσε εκλογές με αφορμή τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Με το που ανακοινώθηκε το αποτέλεσμα, ο Αλέξης Τσίπρας ήξερε ήδη πως θα συγκυβερνήσει με τους ΑΝΕΛ και τον Πάνο Καμμένο. Και κάπως έτσι ξεκίνησε η «πρώτη φορά Αριστερά».
5 Ιουλίου 2015
Το δημοψήφισμα των επτά ημερών
Σήμερα γνωρίζουμε πως πήγαιναν στις συνεδριάσεις απροετοίμαστοι. Τότε, όμως, η κυβέρνηση παρουσίασε το δημοψήφισμα με το μπερδεμένο ερώτημα ως μοχλό πίεσης απέναντι στους Ευρωπαίους. Οι ουρές στις τράπεζες έγιναν παγκόσμια είδηση – δεν άργησαν τα capital controls. Oι επτά πιο διχαστικές ημέρες ολόκληρης της δεκαετίας τελείωσαν άδοξα και για τους νικητές και για τους ηττημένους. Παρότι όσοι τις έζησαν κουβαλούν ακόμη τα σημάδια τους.
12 Νοεμβρίου 2017
212.000 για την Κεντροαριστερά
Από το 40% έφτασε στο 4,6%, όμως δεν το έβαλε κάτω. Το 2017, και μετά την προσπάθεια της Ελιάς, το ΠΑΣΟΚ έκανε το επόμενο βήμα για την προοδευτική παράταξη: στις εκλογές για την ανάδειξη ηγεσίας του νέου κεντροαριστερού φορέα η ανταπόκριση έδωσε το μήνυμα «είμαστε ακόμα ζωντανοί». Οσοι αποχώρησαν από το σχήμα, που αντέχει ακόμα στην πίεση, είτε έχουν διαλυθεί είτε βρίσκονται διορισμένοι στον ΣΥΡΙΖΑ.
12 Ιουνίου 2018
Η Συμφωνία των Πρεσπών
Ο ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να λύσει το Μακεδονικό. Και το κατάφερε, με τον Ζόραν Ζάεφ στην απέναντι πλευρά. Τα πράγματα όμως δυσκόλεψαν γιατί χρησιμοποίησε τη Συμφωνία μικροκομματικά – χωρίς να επιδιώξει τη συναίνεση και με στόχο να καταστρέψει τους πολιτικούς του αντιπάλους. Το χειρότερο; Βασίστηκε στη δεδομένη θέληση της ΕΕ για την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας, που αυτή τη στιγμή δεν φαντάζει και τόσο δεδομένη.
22 Ιουνίου 2018
Η επιστράτευση της γραβάτας
Είναι το τέλος των Μνημονίων και το τέλος της λιτότητας; Ενα ταξίδι στην Ιθάκη και μια γραβάτα αργότερα, ο Αλέξης Τσίπρας μετέτρεψε τη λήξη των προγραμμάτων στήριξης σε επικοινωνιακή φιέστα, με στόχο ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει το δικό του rebranding – κι αυτό παρότι, χωρίς τους δικούς του χειρισμούς, η λήξη θα είχε έρθει πολύ νωρίτερα. Πριν από μερικά χρόνια θα είχε πετύχει τον σκοπό του. Ομως, τρία προγράμματα μετά, ο λαϊκισμός εντοπίζεται πιο εύκολα.
7 Ιουλίου 2019
Ο Μητσοτάκης στο τιμόνι
Μπορεί να χάσει ένας «άχαστος»; Από το 2015 έως το 2018 οι οπαδοί του Αλέξη Τσίπρα δεν μπορούσαν καν να το διανοηθούν. Ο αντίπαλος, όμως, ήταν μεθοδικός. Με όχημα την οικονομία και την απασχόληση και σύνθημα την «επιστροφή στην κανονικότητα», η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας. Μια αλλαγή σκυτάλης με συμβολικές διαφορές και στόχο η επόμενη δεκαετία να έχει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, νέο πρωταγωνιστή.