Ανησυχία προκαλεί μια νέα έκθεση του ΟΟΣΑ, η οποία προβλέπει ότι μεταξύ 2015-2050 θα σημειωθούν στη χώρα μας περίπου 75.000 θάνατοι, εξαιτίας ανθεκτικών στα αντιβιοτικά λοιμώξεων.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει κρούσει επανειλημμένως τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς η ανθεκτικότητα των μικροβίων αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο.
Εντός των ορίων του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα βρίσκεται στη 2η θέση μεταξύ των χωρών όπου το επείγον αυτό πρόβλημα θα προκαλέσει τη μεγαλύτερη θνησιμότητα τα επόμενα χρόνια.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, κατά την 35ετία 2015-2050 θα σημειωθούν στη χώρα μας 69.774 θάνατοι εξαιτίας της ανθεκτικότητας των μικροβίων.
Ήδη το ποσοστό των λοιμώξεων που εμφανίζουν κάποιου βαθμού αντίσταση στα αντιβιοτικά έχει αυξηθεί κατά περίπου 7 ποσοστιαίες μονάδες, μεταξύ των ετών 2005-2015, αγγίζοντας το 38%, ενώ αναμένεται να σημειώσει περαιτέρω αύξηση κατά σχεδόν 3% έως το 2030. Σημειώνεται ότι το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν επταπλάσιο στη χώρα μας, σε σχέση με άλλες χώρες (Ολλανδία, Νορβηγία κ.α.).
Ένοχη η αλόγιστη χρήση
Τα αντιβιοτικά είναι ουσίες που «σκοτώνουν» στελέχη μικροβίων προστατεύοντας τους ασθενείς από μικροβιακές λοιμώξεις. Ωστόσο, ορισμένα μικροβιακά στελέχη, ενώ ανήκουν στο αντιμικροβιακό φάσμα ενός αντιβιοτικού, εμφανίζουν επίκτητη αντίσταση σε αυτό. Το φαινόμενο αυτό είναι απόρροια της επανειλημμένης ή εσφαλμένης χρήσης αντιβιοτικών, το οποίο θεωρείται ένα από τα πιο επείγοντα προβλήματα δημόσιας υγείας στον κόσμο.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ με τη λήψη των κατάλληλων μέτρων, όπως ο περιορισμός στην αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών και το τακτικό και σωστό πλύσιμο των χεριών, η Ελλάδα μπορεί να σώσει 1.207 ζωές ετησίως τα επόμενα χρόνια.
Εάν, όμως, δεν αναληφθεί αποτελεσματική δράση και οι τρέχουσες τάσεις μικροβιακής ανθεκτικότητας συνεχισθούν, η έκθεση «προβλέπει» ότι η μεγαλύτερη θνησιμότητα θα καταγραφεί στην Ιταλία (18 θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους ετησίως) και στην Ελλάδα (σχεδόν 15 θάνατοι/100.000 άτομα κάθε χρόνο).
Τα ανθεκτικά μικρόβια
Παράλληλα, προηγούμενη έκθεση του ΠΟΥ, δείχνει μια σοβαρή έλλειψη νέων -υπό ανάπτυξη- αντιβιοτικών για την καταπολέμηση της διογκούμενης αυτής απειλής.
Ο ΟΟΣΑ προειδοποιεί ότι αυξάνεται με ανησυχητικό ρυθμό η αντίσταση των παθογόνων μικροοργανισμών στα αντιβιοτικά «τρίτης γραμμής», όπως οι καρβαπενέμες (carbapenem).
Σε περίπτωση τέτοιας ανθεκτικότητας, στο οπλοστάσιο των γιατρών απομένουν μόνο κάποια παλαιότερα αντιβιοτικά μικρότερης αποτελεσματικότητας (π.χ. πολυμιξίνες) και οι συνδυαστικές θεραπείες.
Όμως, όπως αναφέρει η έκθεση, σε μερικές χώρες -μεταξύ των οποίων η Ελλάδα- έχει ήδη εμφανισθεί αντίσταση και στις πολυμιξίνες, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες.
Τέλος, επισημαίνεται ότι στην Ελλάδα -μεταξύ άλλων χωρών- προβλέπεται να αυξηθεί η αντίσταση του βακτηρίου ψευδομονάς η αεριογόνος (Pseudomonas aeruginosa) έναντι των ισχυρών αντιβιοτικών carbapenem.
Στο πλαίσιο των μέτρων που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού προβλήματος, οι ειδικοί καλούν τους πολίτες να λαμβάνουν αντιβιοτικό μόνο όταν τους το συστήσει ο γιατρός τους.
