
Μέχρι στιγμής, η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν περιορίζεται στα δύο κράτη. Στα Ηνωμένα Έθνη και αλλού έγιναν εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση. Αλλά τι θα συμβεί αν πέσουν στο κενό; Τι θα γίνει αν οι μάχες κλιμακωθούν και επεκταθούν;
Ακολουθούν μερικά μόνο πιθανά σενάρια, σύμφωνα με το βρετανικό BBC.
Η Αμερική παρασύρεται στη σύγκρουση
Παρ’ όλες τις αμερικανικές διαψεύσεις, το Ιράν πιστεύει σαφώς ότι οι αμερικανικές δυνάμεις ενέκριναν και τουλάχιστον σιωπηρά υποστήριξαν τις επιθέσεις του Ισραήλ.
Το Ιράν θα μπορούσε να πλήξει αμερικανικούς στόχους σε όλη τη Μέση Ανατολή – όπως στρατόπεδα των ειδικών δυνάμεων στο Ιράκ, στρατιωτικές βάσεις στον Κόλπο και διπλωματικές αποστολές στην περιοχή. Ομάδες που υποστηρίζουν το Ιράν – η Χαμάς και η Χεζμπολάχ – μπορεί να έχουν δεχτεί σημαντικά πλήγματα, αλλά οι υποστηρικτικές πολιτοφυλακές τους στο Ιράκ παραμένουν οπλισμένες και άθικτες.
Οι ΗΠΑ φοβήθηκαν ότι τέτοιες επιθέσεις ήταν πιθανές και απέσυραν κάποιο προσωπικό. Στα δημόσια μηνύματά τους, οι ΗΠΑ προειδοποίησαν το Ιράν αυστηρά για τις συνέπειες οποιασδήποτε επίθεσης σε αμερικανικούς στόχους.
Τι θα μπορούσε να συμβεί αν ένας Αμερικανός πολίτης σκοτωνόταν, ας πούμε, στο Τελ Αβίβ ή αλλού;
Ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να βρεθεί αναγκασμένος να δράσει. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, έχει κατηγορηθεί εδώ και καιρό ότι θέλει να παρασύρει τις ΗΠΑ να τον βοηθήσουν να νικήσει το Ιράν.
Στρατιωτικοί αναλυτές λένε ότι μόνο οι ΗΠΑ διαθέτουν τα βομβαρδιστικά και τις βόμβες που καταστρέφουν τα καταφύγια και μπορούν να διεισδύσουν στα βαθύτερα σημεία των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, ειδικά σε αυτή του Φορντόου.
Ο Τραμπ υποσχέθηκε στην ομάδα MAGA ότι δεν θα ξεκινήσει τους λεγόμενους «αιώνιους πολέμους» στη Μέση Ανατολή. Αλλά εξίσου πολλοί Ρεπουμπλικάνοι υποστηρίζουν τόσο την κυβέρνηση του Ισραήλ όσο και την άποψή του ότι τώρα είναι η ώρα να επιδιώξει την αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη.
Αλλά αν η Αμερική έμπαινε στη μάχη, αυτό θα συνιστούσε μια τεράστια κλιμάκωση με τρομακτικές συνέπειες.
Τα έθνη του Κόλπου παρασύρονται στη σύγκρουση
Αν το Ιράν δεν κατάφερνε να πλήξει τους καλά προστατευμένους στρατιωτικούς και άλλους στόχους του Ισραήλ, τότε θα μπορούσε πάντα να στρέψει τους πυραύλους του σε πιο ήπιους στόχους στον Κόλπο, ιδίως σε χώρες που το Ιράν πιστεύει ότι βοήθησαν και υποκίνησαν τους εχθρούς του όλα αυτά τα χρόνια.
Υπάρχουν πολλοί στόχοι ενέργειας και υποδομών στην περιοχή. Θυμηθείτε ότι το Ιράν κατηγορήθηκε ότι χτύπησε πετρελαιοπηγές της Σαουδικής Αραβίας το 2019 και ότι οι πληρεξούσιοι των Χούθι χτύπησαν στόχους στα ΗΑΕ το 2022.
Έκτοτε, υπήρξε ένα είδος συμφιλίωσης μεταξύ του Ιράν και ορισμένων χωρών της περιοχής.
Αλλά οι χώρες αυτές φιλοξενούν αεροπορικές βάσεις των ΗΠΑ. Ορισμένες επίσης – διακριτικά – βοήθησαν στην υπεράσπιση του Ισραήλ από ιρανική πυραυλική επίθεση πέρυσι.
Αν ο Κόλπος δεχθεί επίθεση, τότε θα μπορούσε και αυτός να απαιτήσει αμερικανικά πολεμικά αεροσκάφη να έρθουν για την υπεράσπισή του, όπως και του Ισραήλ.
Το Ισραήλ αποτυγχάνει να καταστρέψει την πυρηνική ικανότητα του Ιράν
Τι θα συμβεί αν η ισραηλινή επίθεση αποτύχει; Τι γίνεται αν οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν είναι πολύ βαθιά, πολύ καλά προστατευμένες; Τι θα συμβεί αν δεν καταστραφούν τα 400 κιλά εμπλουτισμένου ουρανίου 60% – το πυρηνικό καύσιμο που απέχει μόλις ένα μικρό βήμα από το να είναι αρκετό για δέκα περίπου βόμβες;
Πιστεύεται ότι μπορεί να είναι κρυμμένο βαθιά σε μυστικά ορυχεία. Το Ισραήλ μπορεί να σκότωσε κάποιους πυρηνικούς επιστήμονες, αλλά καμία βόμβα δεν μπορεί να καταστρέψει την τεχνογνωσία και την εξειδίκευση του Ιράν.
Τι γίνεται αν η επίθεση του Ισραήλ πείσει την ηγεσία του Ιράν ότι ο μόνος τρόπος αποτροπής περαιτέρω επιθέσεων είναι να τρέξει για πυρηνική ικανότητα όσο πιο γρήγορα μπορεί;
Κι αν αυτοί οι νέοι στρατιωτικοί ηγέτες γύρω από το τραπέζι είναι πιο ξεροκέφαλοι και λιγότερο προσεκτικοί από τους νεκρούς προκατόχους τους;
Τουλάχιστον, αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει το Ισραήλ σε περαιτέρω επιθέσεις, δεσμεύοντας ενδεχομένως την περιοχή σε έναν συνεχή γύρο χτυπημάτων και αντεπιθέσεων. Οι Ισραηλινοί έχουν μια βάναυση φράση για αυτή τη στρατηγική – την αποκαλούν «κούρεμα του χόρτου».
Παγκόσμιο οικονομικό σοκ
Η τιμή του πετρελαίου είναι ήδη στα ύψη. Τι θα γινόταν αν το Ιράν προσπαθούσε να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, περιορίζοντας περαιτέρω τη διακίνηση του πετρελαίου;
Τι θα συμβεί αν -στην άλλη πλευρά της Αραβικής Χερσονήσου- οι Χούθι στην Υεμένη διπλασιάσουν τις προσπάθειές τους να επιτεθούν στη ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα; Είναι ο τελευταίος στενός σύμμαχος του Ιράν που έχει απομείνει, με ιστορικό απρόβλεπτου και μεγάλης όρεξης για ρίσκο.
Πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο υποφέρουν ήδη από κρίση κόστους ζωής. Μια άνοδος της τιμής του πετρελαίου θα επιτείνει τον πληθωρισμό σε ένα παγκόσμιο οικονομικό σύστημα που ήδη τρίζει υπό το βάρος του δασμολογικού πολέμου του Τραμπ.
Και ας μην ξεχνάμε ότι ο μόνος που επωφελείται από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου είναι ο πρόεδρος Πούτιν της Ρωσίας, ο οποίος θα έβλεπε ξαφνικά δισεκατομμύρια δολάρια να εισρέουν στα ταμεία του Κρεμλίνου για να πληρώσει τον πόλεμό του κατά της Ουκρανίας, σημειώνει το BBC.
Το καθεστώς του Ιράν πέφτει, αφήνοντας ένα κενό
Τι θα γινόταν αν το Ισραήλ πετύχαινε τον μακροπρόθεσμο στόχο του να επιβάλει την κατάρρευση του ισλαμικού επαναστατικού καθεστώτος στο Ιράν;
Ο Νετανιάχου ισχυρίζεται ότι πρωταρχικός του στόχος είναι να καταστρέψει την πυρηνική ικανότητα του Ιράν. Αλλά στη χθεσινή του δήλωση κατέστησε σαφές ότι ο ευρύτερος στόχος του περιλαμβάνει την αλλαγή καθεστώτος.
Είπε στον «περήφανο λαό του Ιράν» ότι η επίθεσή του «ανοίγει το δρόμο για να πετύχετε την ελευθερία σας» από αυτό που αποκάλεσε «κακό και καταπιεστικό καθεστώς».
Η πτώση της κυβέρνησης του Ιράν μπορεί να αρέσει σε ορισμένους στην περιοχή, ιδίως σε ορισμένους Ισραηλινούς. Αλλά τι κενό μπορεί να αφήσει; Ποιες απρόβλεπτες συνέπειες θα υπάρξουν; Πώς θα μπορούσε να μοιάζει η εμφύλια σύγκρουση στο Ιράν;
Πολλοί μπορούν να θυμηθούν τι συνέβη τόσο στο Ιράκ όσο και στη Λιβύη όταν καταργήθηκε η ισχυρή κεντρική κυβέρνηση.
Έτσι, πολλά εξαρτώνται από το πώς θα εξελιχθεί αυτή η σύγκρουση τις επόμενες ημέρες.
Πώς – και πόσο σκληρά – θα ανταποδώσει το Ιράν; Και ποια αυτοσυγκράτηση – αν υπάρχει – μπορούν να επιβάλουν οι ΗΠΑ στο Ισραήλ;
Από την απάντηση σε αυτά τα δύο ερωτήματα θα εξαρτηθούν πολλά.