Ανοιχτή για σχεδόν οκτώ μήνες θα παραμείνει η πλατφόρμα για όλα τα αυθαίρετα, η οποία αναμένεται να κλείσει από την 1 Ιουλίου μόνο για τις μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις. Πρόκειται για την κατηγορία 5, στην οποία κατατάσσονται όσα αυθαίρετα παραβιάζουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης και δόμησης και σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% το επιτρεπόμενο ύψος, σύμφωνα με τους όρους δόμησης της περιοχής ή αυτούς που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας.

Από το καλοκαίρι θα τεθεί σε εφαρμογή η ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου που είχε προβλεφθεί από προηγούμενο νόμο αλλά ουδείς μέχρι σήμερα εφάρμοσε, τροφοδοτώντας σε μεγάλο βαθμό μαζί με την απουσία ελέγχων, τα προβλήματα της αυθαιρεσίας. Το νέο πλαίσιο των αυθαιρέτων παρουσίασε χθες σύσσωμη η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, παρουσία των προέδρων του ΤΕΕ και της ΠΟΜΙΔΑ κ. Γ. Στασινού και κ. Σ. Παραδιά, η οποία καλείται να θεσμοθετήσει τις αλλαγές και να βάλει ένα τέλος στις συνεχείς παρατάσεις των νόμων.

Όπως ανακοινώθηκε από τον κ. Κωστή Χατζηδάκη, θα δοθεί παράταση για την τακτοποίηση αυθαιρέτων μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2020.

Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου

Από τον Ιούνιο και μετά, οι δηλώσεις θα συνδεθούν με την έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου ή της ιδιοκτησίας.

Ειδικότερα, όπως εξήγησε χθες ο υφυπουργός Περιβάλλοντος κ. Δημήτρης Οικονόμου, στην νέα βάση δεδομένων της ταυτότητας κτιρίου θα εντάσσονται αρχικά όλα τα νέα κτίρια. Τμηματικά θα γίνεται για τα πιο παλιά καθώς η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων, θα πραγματοποιείται κατά διηρημένη ιδιοκτησία. Δηλαδή όποιος έχει μια διηρημένη ιδιοκτησία και θέλει να κάνει μια μεταβίβαση, να νοικιάσει ή να πουλήσει ένα ακίνητο, θα μπορεί να δημιουργήσει ηλεκτρονική ταυτότητα αποκλειστικά της διηρημένης ιδιοκτησίας του, ανέφερε ο κ. Οικονόμου.

Σταδιακά θα προστίθενται και οι υπόλοιπες διηρημένες ιδιοκτησίες και στο τέλος θα καταγράφεται όλο το ακίνητο. Ο πρώτος ιδιοκτήτης του κτιρίου που θα προχωρήσει στην έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας διηρημένης ιδιοκτησίας θα πρέπει να δηλώσει και το ποσοστό που του αντιστοιχεί σε χιλιοστά επί των κοινοχρήστων χώρων και αν υπάρχουν και εκεί αυθαιρεσίες, θα πρέπει να τις δηλώσει, προσκομίζοντας και τα σχετικά σχέδια. «Αν κάποιος σκόπιμα δεν δηλώσει τις αυθαιρεσίες θα το βρει μπροστά του αργότερα», επεσήμανε ο υφυπουργός.

Στατική επάρκεια και έλεγχοι

Και στις δύο περιπτώσεις (ολόκληρο το κτίριο ή διηρημένη ιδιοκτησία) θα απαιτούνται τα ίδια δικαιολογητικά. Γίνεται μία εξαίρεση για τη μελέτη στατικής επάρκειας, που δημιουργεί αυξημένο κόστος, η οποία στην περίπτωση της διηρημένης ιδιοκτησίας, μπορεί να υποβληθεί εντός πενταετίας. Παραμένει όμως η υποχρέωση δήλωσης βεβαίωσης τρωτότητας. «Δεν θα είναι υποχρεωτικό εξαρχής, διότι είναι μια βαριά διαδικασία και σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι απαραίτητη επί της ουσίας από την αρχή», σημείωσε ο υφυπουργός.

Όσο για τους προβλεπόμενους από τη νομοθεσία ελέγχους των δηλώσεων αυθαιρέτων (δειγματοληπτικά σε ποσοστό 5%) που δεν έχουν ενεργοποιηθεί, ο κ. Οικονόμου δεσμεύθηκε ότι θα ξεκινήσουν άμεσα από ιδιώτες ελεγκτές δόμησης και στην περίπτωση που θα εντοπίζονται αυθαιρεσίες θα υπάρχουν σοβαρές κυρώσεις.

Παράλληλα, όπως ανέφερε ο κ. Στασινός, θα ενεργοποιηθεί και το ηλεκτρονικό σύστημα καταγγελιών για αυθαιρεσίες, στο οποίο θα μπορεί οποιοσδήποτε να καταγγείλει κάποιον που χτίζει σήμερα αυθαίρετο ώστε να ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης.

Αύξηση στα πρόστιμα τακτοποίησης

Από τον Ιούνιο του 2020 και μετά, όποιος δεν έχει τακτοποιήσει το ακίνητό του, θα καταβάλει 20% μεγαλύτερο πρόστιμο για τη νομιμοποίησή του. Για κάθε χρόνο περαιτέρω καθυστέρησης στη νομιμοποίηση των αυθαιρεσιών, ο ιδιοκτήτης θα καλείται να καταβάλλει ένα επιπλέον 5%. «Δηλαδή αν καθυστερήσεις ένα χρόνο ακόμα, θα πληρώνεις 25%, αν καθυστερήσεις δυο χρόνια ακόμα 30%, κ.ο.κ.», εξήγησε ο κ. Χατζηδάκης. Τόνισε μάλιστα ότι η ρύθμιση αυτή είναι δίκαιη και λειτουργική. Δίκαιη, διότι συνδέει το ύψος των χρημάτων που καταβάλλονται με την ταχύτητα, με την οποία κάποιος ιδιοκτήτης σπεύδει να τακτοποιήσει το ακίνητό του. Και λειτουργική, «διότι το υπουργείο παύει να είναι υπουργείο παρατάσεων και γίνεται ένα υπουργείο συνολικής ρύθμισης για τα αυθαίρετα».