Νίκος Κατσαρός
π. Πρόεδρος ΕΦΕΤ
Διευθυντής Τμήματος Βιοϊατρικής NEW YORK COLLEGE
Πρόσφατα ο Διεθνής Οργανισμός για την ¨Ερευνα στον Καρκίνο (International Association for Research on Cancer,IARC) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (World Health Organization) δημοσίευσαν ένα κατάλογο επαγγελμάτων υψηλού κινδύνου για πρόκληση καρκινογενέσεων.
Μία πρώτη κατηγορία αφορά εκείνους/νες που εργάζωνται σε βιομηχανίες και βιοτεχνίες ή έχουν επαγγέλματα και στον χώρο εργασίας τους εκπέμπονται ουσίες που έχουν χαρακτηρισθεί ύποπτες για καρκινογένεση όπως :
Βιομηχανίες παραγωγής αλουμινίου λόγω των εκπομπών αλουμινίου
Βιομηχανίες παραγωγής αυραμίνης λόγω εισπνοής της αυραμίνης,
Κατασκευή και επισκευή παπουτσιών λόγω των βαφών που χρησιμοποιούνται και της επεξεργασίας του δέρματος,
Καθαρισμός καμινάδων λόγω των εκπομπών σκόνης και αιθάλης που περιέχουν καρκινογόνους υδρογονάνθρακες,
Απόσταξη πίσσας λόγω της πίσσας που περιέχει καρκινογόνες ουσίες όπως Πολυκυκλικοί Αρωματικοί Υδρογονάνθρακες, ΠΑΥ.
Κατασκευή επίπλων και ντουλαπιών,λόγω της σκόνης και τρημάτων ξύλου που ελευθερώνονται,
Βάψιμο επίπλων και ντουλαπιών,λόγω των χημικών ουσιών οπωςφορμαλδεύδη ,βαφών και των διαλυτών,
Χυτήρια σιδήρου και χάλυβα.λόγω των στερεών σωματιδίων που εισπνέωνται.
Στρώσιμο πεζοδρομίων και οροφών με πίσσα,λόγω της εισπνεόμενης πίσσας,
Βιομηχανία ελαστικών, λόγω των εισπνεόμενων ολιγομερών ,διαλυτών και προσθέτων,
Διυλιστήρια και σε όποια επαγγέλματα οι εργαζόμενοι εισπνέουν καυσαέρια ντίζελ,
Παραγωγή ισοπροπανόλης,λόγω των εισπνεομένων αλκοολών,
Ελαιοχρωματιστές λόγω των εισπνεομένων χρωστικών και διαλυτών.
Μία δεύτερη κατηγορία είναι τα επαγγέλματα που οι εργαζόμενοι εκτίθενται σε ραδιενεργό ακτινοβολία και ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες μικρού μήκους κύματατος και υψηλής συχνότητος, όπως οι εργαζόμενοι σε νοσοκομεία,ερευνητικά κέντρα,κλπ..Τέτοιες ακτινοβολίες είναι:ακτίνες Χ,ακτίνες γ.ακτινοβολίες νετρονίων,ακτινοβολίες ποζιτρονίων,πλουτώνιο 239 και τα προϊόντα διάσπασης του,Ράδιο 224,-226,-228 και τα προϊόντα διάσπασης αυτών,Θόριο 232 και τα προϊόντα διάσπασης του, ραδόνιο-220 και τα προϊόντα διάσπασης του, ραδιονουκλίδια σωματίδια α,ραδιονουκλίδια σωματίδια β,βραχύβια ισότοπα ανάμεσά τους ιώδιο 131 από ατυχήματα σε πυρηνικούς αντιδραστήρες και από πυρηνικές εκρήξεις,υπεριώδης ακτινοβολία.
Μία τρίτη κατηγορία είναι επαγγέλματα που αναφέρωνται στον παρόντα κατάλογο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας,έχουν όμως χαρακτηρισθεί προηγούμενα και από άλλους οργανισμούς ως επαγγέλματα επικίνδυνα για καρκινογενέσεις οπως:
Κομμωτήρια οπου κυρίως χρησιμοποιούν μαύρες βαφές ή βαφές μη πιστοποιημένες και μη εγκεκριμένες.
Bιομηχανίες καδμίου και ενώσεις του
Βιομηχανίες επεξεργασίας και ορυχεία αμιάντου
Βιομηχανίες παραγωγής χρωμικών και ενώσεις χρωμίου
Ορυχεία αιματίτη με έκθεση σε ραδονιο
Βηρύλιο και ενώσεις του
Ενώσεις νικελίου
Ταλκ που περιέχει ίνες αμιάντου (asbestiform)
Πυρίτιο κρυσταλλικό ,αν εισπνευσθεί σε μορφή χαλαζία σε επαγγελματικούς χώρους
Αρσενικό και ενώσεις αρσενικού οπως αρσενικούχο γάλλιο και αρσενικό σε πόσιμο νερό
Μία τρίτη κατηγορία επαγγελμάτων είναι αυτά που οι εργαζόμενοι έκτίθενται για πολλές ώρες στην ατμοσφαιρική ρύπανση οπου τα μικροσωματίδια,το βενζόλιο ,οι διοξίνες αποτελούν παράγοντες καρκινογένεσης,παράλληλα με την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία ιδιαίτερα το καλοκαίρι.Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι εργαζόμενοι στις οικοδομές μεγάλων πόλεων,ενώ στην δεύτερη οι αγρότες.Βέβαια οι ατμοσφαιρικοί ρύποι και η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία αφορά και τον ευρύτερο πληθυσμό.
Για όλες σχεδόν τις παραπάνω επαγγελματικές κατηγορίες εχουν προσδιορισθεί και τα είδη των καρκίνων που πιθανόν θα προσβάλουν τους εργαζόμενους καθώς και το χρονικό διάστημα (μακροχρόνιο ή σε μικρότερο χρόνο πέντε εως δέκα χρόνια) εμφάνισης της νόσου.
Τέλος ενας ακόμη παράγων καρκινογένεσης που αφορά και τον ευρύτερο πληθυσμό είναι το κάπνισμα οπου από τις τέσσερις χιλιάδες ουσίες που περιέχωνται στον καπνό ,οι ογδόντα τρείς από αυτές είναι καρκινογόνες ,γιαυτό περιλαμβάνεται εδώ και το παθητικό κάπνισμα.Σύντομα θα προστεθεί και το άτμισμα.