Nομοσχέδιο για την απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στους ανήλικους κάτω των 16 ετών κατατέθηκε σήμερα στο κοινοβούλιο της Αυστραλίας, το οποίο προβλέπει πρόστιμα άνω των 30 εκατομμυρίων ευρώ για τις επιχειρήσεις που δεν σέβονται τους κανόνες. 

Στην περίπτωση που δεν τηρείται η υποχρέωση αυτή, θα επιβάλλονται πρόστιμα έως και 50 εκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας (περίπου 31 εκατομμύρια ευρώ). Η Αυστραλία βρίσκεται μεταξύ των πρωτοπόρων χωρών όσον αφορά τη ρύθμιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για να προστατεύονται τα παιδιά. Το ηλικιακό όριο που προτείνεται καθιστά το μέτρο που θέλει να λάβει ένα από τα πιο αυστηρά στον κόσμο, αλλά ο τρόπος εφαρμογής του παραμένει ακόμη ασαφής.

Η νέα νομοθεσία προβλέπει επίσης αυστηρά κριτήρια στο θέμα της προστασίας της ιδιωτικής ζωής, που θα υποχρεώνουν τους τεχνολογικούς γίγαντες να διαγράφουν κάθε πληροφορία που συλλέγουν για την επαλήθευση της ηλικίας των χρηστών. Η υπουργός Τηλεπικοινωνιών Μισέλ Ρόουλαντ υπογράμμισε σήμερα ότι οι επιχειρήσεις μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα φέρουν την ευθύνη για την «ασφάλεια και την ψυχική υγεία» των Αυστραλών.

«Εναπόκειται στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης κι όχι στους γονείς ή στα παιδιά να διασφαλίζουν ότι εφαρμόζονται τα μέτρα προστασίας», σημείωσε. Ορισμένες πλατφόρμες, όπως το YouTube, θα επωφελούνται από εξαιρέσεις, καθώς μπορεί να τις χρειάζονται οι έφηβοι κυρίως για σχολικούς σκοπούς. Οι υπηρεσίες μηνυμάτων, όπως το WhatsApp, και τα διαδικτυακά παιγνίδια επίσης θα εξαιρούνται.

Η εικόνα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αμαυρώθηκε τα τελευταία χρόνια από κρούσματα διαδικτυακής παρενόχλησης, σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανηλίκων και τη μετάδοση παράνομου ή επικίνδυνου περιεχομένου για τα παιδιά. Αν υιοθετηθεί ο νόμος που προτείνεται, οι τεχνολογικές εταιρείες θα έχουν περιθώριο ενός έτους για να τον εφαρμόσουν.

Τεχνολογικοί γίγαντες δεσμεύτηκαν να εφαρμόσουν τη νομοθεσία αυτή, αλλά προειδοποίησαν την κυβέρνηση ότι πρόκειται για μια κίνηση που γίνεται υπερβολικά γρήγορα και ότι δεν προηγήθηκε επαρκής διαβούλευση προτού εφαρμοστεί. Αναλυτές εξέφρασαν επίσης αμφιβολίες όσον αφορά τη δυνατότητα εφαρμογής από τεχνικής άποψης μιας αυστηρής απαγόρευσης ανάλογα με την ηλικία.

Η προτεινόμενη νομοθεσία δεν είναι μια «πανάκεια» όσον αφορά την προστασία των παιδιών, δήλωσε επίσης η Κέιτι Μάσκιελ, της UNICEF Αυστραλίας, εκφράζοντας ανησυχίες ότι μπορεί οι νέοι να ωθηθούν προς «κρυμμένους και μη ρυθμιζόμενους διαδικτυακούς χώρους».

Το μέσο κοινωνικής δικτύωσης του Ίλον Μασκ, το X, βρίσκεται ήδη εν μέσω δικαστικής μάχης με την αυστραλιανή ρυθμιστική αρχή για το διαδίκτυο όσον αφορά τον έλεγχο των βίαιων δημοσιεύσεων. Αρκετές χώρες και περιοχές έχουν αποφασίσει να επιβάλουν κατώτατο όριο ηλικίας για την πρόσβαση στις πλατφόρμες.

Στην Φλόριντα, την πολιτεία των ΗΠΑ, τον Ιανουάριο θα τεθεί σε ισχύ νόμος που θα απαγορεύει στους ανήλικους κάτω των 14 ετών να ανοίγουν λογαριασμό. Η Ισπανία ψήφισε τον Ιούνιο νόμο που απαγορεύει την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στους ανήλικους κάτω των 16 ετών. Ωστόσο και στις δύο περιπτώσεις οι πρακτικές λεπτομέρειες δεν έχουν καθοριστεί.

Στη Γαλλία, νόμος που ψηφίστηκε το 2023 που ορίζει την ηλικία «ψηφιακής ωριμότητας» στα 15 έτη δεν έχει ακόμη τεθεί σε εφαρμογή, εν αναμονή απάντησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το αν συνάδει με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει ταχθεί μάλιστα υπέρ της απαγόρευσης του τηλεφώνου «πριν από την ηλικία των 11 ετών».

Η Κίνα, η οποία περιορίζει την πρόσβαση στους ανήλικους από το 2021, απαιτεί την ταυτοποίηση μέσω εγγράφου ταυτότητας. Οι ανήλικοι κάτω των 14 ετών δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν πάνω από 40 λεπτά την ημέρα το Douyin, την κινεζική εκδοχή του TikTok, ενώ περιορισμένος είναι επίσης ο χρόνος που μπορούν να περνούν τα παιδιά και οι έφηβοι σε διαδικτυακά παιγνίδια.