Σε καλύτερη θέση από πέρσι βρίσκονται οι δαπάνες της χώρας για προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης. Στην Ευρωπαϊκή κλίμακα καταλαμβάνουμε την 18η θέση.

Αυξήθηκαν το 2017 οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ενωμένη Ευρώπη. Σύμφωνα με τη Eurostat, το 2017 οι δαπάνες Ε&Α ανήλθαν σε 318,1 δισ. ευρώ στην Ε.Ε., εκ των οποίων τα 2,03 δισ. ευρώ αφορούσαν την Ελλάδα. Η χώρα με τις υψηλότερες δαπάνες Ε&Α τη συγκεκριμένη χρονιά ήταν η Γερμανία με δαπάνες ύψους 99,1 δισ. ευρώ.

Ως ποσοστό του ΑΕΠ, οι δαπάνες ανήλθαν στο 2,07% για την Ευρωπαϊκή Ενωση και 1,03% για την Ελλάδα. Συνεχίζει δηλαδή να υστερεί σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. Πάντως, το χάσμα φαίνεται να υποχωρεί οριακά δεδομένου ότι το 2016 οι δαπάνες Ε&Α στην Ελλάδα είχαν ανέλθει σε 0,99% του ΑΕΠ, έναντι 2,04% που ήταν στην Ε.Ε. Η τελευταία ωστόσο υστερεί σε σχέση με τους άλλους ανεπτυγμένους πόλους του πλανήτη, όπως είναι οι ΗΠΑ (2,76%), η Ιαπωνία (3,28%) και η Κορέα (4,22%). Η Κίνα, με δαπάνες ύψους 203,2 δισ. ευρώ, βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με την Ε.Ε. ως ποσοστό του ΑΕΠ (2,06%).

Η Ελλάδα παρουσίασε σημαντική αύξηση δαπανών μέσα στο 2017. Κυρίως ήταν οι επιχειρήσεις που συνέβαλαν προς την κατεύθυνση αυτή, αφού πλέον συμβάλλουν με το 49% της ετήσιας δαπάνης Ε&Α. Το ποσοστό αυτό είναι υπερδιπλάσιο από το αντίστοιχο του 2007 και το οποίο είχε ανέλθει σε μόλις 22%. Αντίθετα, την εποχή εκείνη ήταν κυρίως τα δημόσια ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ) που καθοδηγούσαν τις δαπάνες σε Ε&Α σε ποσοστό περίπου 77%.

Ετσι, παραμένει άξιο θαυμασμού πως οι ελληνικές επιχειρήσεις, ζώντας μέσα στην οικονομική κρίση, αυξάνουν τις δαπάνες τους σε Ε&Α. Αντίθετα, η συμβολή του κρατικού τομέα διατηρείται περίπου σταθερή σε απόλυτα μεγέθη, αλλά ποσοστιαία συνεχώς συρρικνώνεται. Παραμένει ωστόσο ακόμη υψηλή (50%) σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. (28%). Επίσης, ως ποσοστό του ΑΕΠ την τελευταία δεκαετία οι δαπάνες Ε&Α στην Ελλάδα σχεδόν διπλασιάστηκαν, παρόλο που σε απόλυτα μεγέθη η αύξηση ήταν χαμηλότερη. Η μείωση ωστόσο του ΑΕΠ κατά 25% συνετέλεσε και αυτή στη θεαματική άνοδο του δείκτη Ε&Α στη χώρα μας. Πάντως, τόσο Ελλάδα όσο και Ε.Ε. υστερούν στον στόχο που έχει η θέση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Διαχρονικός στόχος της Κομισιόν είναι ο δείκτης Ε&Α να ανέλθει στο 3% του ΑΕΠ, κάτι που δεν έχει επιτευχθεί για τις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. Μόνον η Σουηδία (3,33%), η Αυστρία (3,16%), η Δανία (3,06%) και η Γερμανία (3,02%) κατάφεραν να ξεπεράσουν το 2017 τον διαχρονικό στόχο της Κομισιόν. Στον αντίποδα βρίσκονται οι χώρες της Ρουμανίας, της Μάλτας, της Βουλγαρίας, της Κροατίας, της Λιθουανίας και της Σλοβακίας με δείκτη δαπανών Ε&Α χαμηλότερο του 1%. Η Ελλάδα, με δείκτη οριακά υψηλότερο από την ποσοστιαία μονάδα, κατατάσσεται στη 18η θέση μεταξύ των 28 κρατών-μελών της Ε.Ε.