Βασικό συστατικό πολλών ομάδων τροφίμων, όπως τα δημητριακά, τα φρούτα, τα αμυλούχα λαχανικά, τα όσπρια και τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν oι υδατάνθρακες.
Εύκολα, λοιπόν, αντιλαμβάνεται κανείς πως θα πρέπει να καταλαμβάνουν σημαντικό ποσοστό της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων, όπως άλλωστε ορίζουν και οι συστάσεις διεθνών οργανισμών.
Ωστόσο, η αποφυγή της κατανάλωσης υδατανθράκων είναι μια συνηθισμένη πρακτική σε περιόδους δίαιτας, καθώς πολλοί πιστεύουν πως με αυτόν τον τρόπο θα πετύχουν γρήγορη και αποτελεσματική απώλεια βάρους.
Πράγματι, ο περιορισμός ορισμένων πηγών υδατανθράκων, όπως για παράδειγμα το ψωμί και τα διάφορα αρτοσκευάσματα, τα ζυμαρικά, οι πατάτες και το ρύζι, μπορεί να διευκολύνει την απώλεια βάρους, γεγονός όμως που δεν οφείλεται στους υδατάνθρακες που περιέχουν, αλλά στο ότι τα εν λόγω τρόφιμα είναι πολύ πιο εύκολο να καταναλωθούν σε μεγάλη ποσότητα, κάτι που συχνά μας βγάζει εκτός θερμιδικού… προϋπολογισμού.
Έτσι, θα λέγαμε πως στόχος δε θα πρέπει να είναι ο αποκλεισμός των υδατανθράκων από τη δίαιτα, αλλά η «σωστή» επιλογή τους και η κατανάλωση σε ελεγχόμενες ποσότητες. Ειδικότερα, θα πρέπει να δίνεται έμφαση στην επιλογή σύνθετων υδατανθράκων από τρόφιμα όπως τα προϊόντα δημητριακών ολικής άλεσης, τα φρούτα ή τα όσπρια.
Άλλωστε, οι παραπάνω ομάδες τροφίμων αποτελούν και τις βασικότερες πηγές φυτικών ινών, που είναι απαραίτητες για την καλή λειτουργία του εντέρου και παράλληλα συμβάλλουν στην επίτευξη υψηλότερου αισθήματος κορεσμού.
Από την άλλη, η επιλογή «υγιεινών» πηγών υδατανθράκων και η εκπαίδευση αναφορικά με την ποσότητα κατανάλωσης μπορούν να εξασφαλίσουν τη μακροχρόνια διατήρηση ενός ισορροπημένου διαιτολογίου, το οποίο θα διευκολύνει τη ρύθμιση του σωματικού βάρους, καθώς ο αποκλεισμός των υδατανθράκων δε μπορεί να αποτελέσει μια μόνιμη διατροφική συνήθεια.