Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις παρουσίασαν πρόσφατα το μαχητικό TF-X το οποίο είναι το πρώτο πολεμικό αεροσκάφος της Τουρκίας…made in Turkey. Και παρόλο που η Άγκυρα…καμαρώνει για το επίτευγμά της, οι διεθνείς αναλυτές δεν είναι τόσο αισιόδοξοι με τουρκικό αυτό πρότζεκτ.
Η μακέτα του μαχητικού TF-X παρουσιάζει ομοιότητες με το F-22 της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ. Όμως, ενώ το F-22 είναι ένα μοντέλο που βρίσκεται ήδη σε υπηρεσία, το TF-X είναι αμφίβολο εάν θα ολοκληρωθεί ποτέ.
Η κατασκευή ενός μαχητικού stealth είναι δαπανηρή. Μόνο τρεις χώρες θεωρητικά μπορούν να την πραγματοποιήσουν χωρίς να βρεθούν σε κρίση: οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ρωσία.
Και μόνο δύο από αυτούς – η Αμερική και η Κίνα – το έχουν όντως πραγματοποιήσει. Το πρόγραμμα Su-57 της Ρωσίας παλεύει ακόμα για να παράξει έναν σημαντικό αριθμό αεροσκαφών.
Η Τουρκία, με την 17η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ενταχθεί στο κλειστό αυτό κλαμπ.
Η τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε για πρώτη φορά το πρόγραμμα TF-X, γνωστό και ως National Combat Aircraft, το οποίο συντόμευσε το MMU στα τουρκικά, το 2010. Η TAI κέρδισε το συμβόλαιο για την ανάπτυξη του αεροσκάφους το 2015.
Η τουρκική αεροπορία σχεδιάζουν να αντικαταστήσουν τελικά το μεγαλύτερο μέρος των αεριωθούμενων αεριωθούμενων αεροσκαφών Lockheed Martin F-16C / D της Αμερικής με αυτόν τον αυτόχθονα σχεδιασμό και ελπίζοντας να έχουν τα πρώτα παραδείγματα να λειτουργήσουν ήδη από το 2028.
Από το 2015, η TAI πρότεινε τουλάχιστον τρεις διαφορετικές διαμορφώσεις, συμπεριλαμβανομένων δύο παραλλαγών μονού κινητήρα και μια διπλού κινητήρα. Η μακέτα περιλαμβάνει δύο κινητήρες όπως είχε ήδη παρουσιαστεί σε ένα πρότζεκτ.
Το πρόβλημα με το TF-X είναι τα χρήματα. Το κόστος είναι περίπου 100 δισεκατομμύρια δολάρια συνολικά για την ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία ενός στόλου μερικών δεκάδων μαχητικών, σύμφωνα με μια εκτίμηση της γενικής ιαπωνικής αεροπορίας Hideyuki Yoshioka.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δαπάνησαν περίπου 70 δισεκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη και την κατασκευή 194 F-22 και επιπλέον δισεκατομμύρια για τη λειτουργία τους από το 2005.
Το F-35 από την άλλη, «τρώει» περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια από τον αμερικανικό προϋπολογισμό άμυνας των 700 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τουτέστιν περίπου 1,5%, ποσό που δύσκολα είναι βιώσιμο.
Η Τουρκία, αντιθέτως, δαπανά μόνο 20 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τις ένοπλες δυνάμεις της και επομένως τα νούμερα δεν βγαίνουν.
Το αγκάθι των εξαγωγών
Το ενδεχόμενο εξαγωγών που θα έδινε ανάσα στο κόστος παραγωγής του TF-X είναι επίσης εξαιρετικά μικρό.
Το TF-X είναι ένα παράδειγμα αυτού που ο αναλυτής της Teal Group Richard Aboulafia αποκαλεί «εθνικές ιδέες μαχητικών» – δηλαδή ένα προηγμένο πολεμικό αεροσκάφος προσαρμοσμένο στις ανάγκες μιας μόνο χώρας και στερούμενο ισχυρών εξαγωγικών δυνατοτήτων.
«Οι εθνικές ιδέες μαχητών είναι σχεδόν πάντα μια πολύ κακή ιδέα», δήλωσε ο Aboulafia. Παραδείγματα είναι το Lavi του Ισραήλ, το τσέχικο L-159 και, πιο καταστροφική περίπτωση, το Light Combat Aircraft της Ινδίας το οποίο μετά από 30 χρόνια υπέρογκων ποσών είναι απλά ένα ελαφρύ μαχητικό της σειράς.
Βέβαια, ενδέχεται η Τουρκία να μην σχεδιάζει πραγματικά την πλήρη ανάπτυξη του TF-X. Το πρότζεκτ θα μπορούσε να είναι απλά ένα κόλπο της Τουρκίας για να ασκήσει πίεση στις ΗΠΑ λόγω της επικείμενης αποβολής της από το πρόγραμμα των F-35.
