Ισπανοί αρχαιολόγοι εντόπισαν και προχώρησαν στην εκταφή και άλλων λειψάνων από ομαδικούς τάφους που χρονολογούνται από την εποχή της ισπανικής επανάστασης (1936-39) κατά της δικτατορίας του στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο. Ορισμένοι από τους σκελετούς φορούσαν ακόμη στα πόδια τους σαπισμένες δερμάτινες μπότες.
Οι εκταφές αυτές, σε ένα κοιμητήριο του Βαγιαδολίδ της κεντρικής Ισπανίας, έγιναν ενώ εντείνονται οι προσπάθειες εθελοντών και οργανώσεων των θυμάτων να ρίξουν φως στο αιματοβαμμένο παρελθόν της χώρας και να δώσουν απαντήσεις στις οικογένειες που ακόμη και σήμερα ψάχνουν συγγενείς τους.
Μέχρι στιγμής, από τον Απρίλιο του 2016, έχουν εντοπιστεί και ανασκαφεί τέσσερις ομαδικοί τάφοι στο Βαγιαδολίδ. Συνολικά βρέθηκαν 228 λείψανα. Οι τάφοι αυτοί πιστεύεται ότι είναι κάποιοι από τους 2.000 ομαδικούς τάφους που υπάρχουν σε όλη την Ισπανία και χρονολογούνται από τον εμφύλιο.
Οι ιστορικοί υπολογίζουν ότι έως και 500.000 μαχητές και πολίτες σκοτώθηκαν και από τις δύο πλευρές. Μετά τη λήξη του πολέμου δεκάδες χιλιάδες αντιφασίστες εκτελέστηκαν ή φυλακίστηκαν.
«Ελπίζω ότι από την ιατροδικαστική εξέταση θα βρούμε ποιοι ήταν» οι άνθρωποι αυτοί, είπε ο Χούλιο δελ Όλμο που συμμετείχε στις ανασκαφές. Την εκταφή χρηματοδότησαν εν μέρει οι τοπικές αρχές του Βαγιαδολίδ.
Μια άλλη, μικρότερη ανασκαφή έγινε στο χωριό Ουέσκα, κοντά στη Σαραγόσα, στη βόρεια Ισπανία, κατόπιν αιτήματος ενός άνδρα που αναζητά έναν θείο του. Εκεί βρέθηκαν δύο λείψανα.
Η 30ή Αυγούστου έχει κηρυχθεί Διεθνής Ημέρα Εξαφανισθέντων.
