Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την εφαρμογή ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες κατά την τετραετία 2025-2028, εξαιρώντας τις αυξήσεις αυτών των δαπανών από τον υπολογισμό του ελλείμματος, με βάση τις δαπάνες του 2021. Για την Ελλάδα, αυτό μεταφράζεται σε επιπλέον δημοσιονομικό χώρο που υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ το 2025 και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω έως το 2028, σύμφωνα με τον προγραμματισμό των εξοπλιστικών προγραμμάτων.

Αμυντικές δαπάνες: Πόσα ξοδεύει η Ελλάδα σε όπλα και άλλες στρατιωτικές ανάγκες;

Συγκεκριμένα, το 2021, οι αμυντικές δαπάνες ανήλθαν σε 5,48 δισ. ευρώ, ενώ το 2025 προβλέπεται να αυξηθούν στα 6,6 δισ. ευρώ, δημιουργώντας δημοσιονομικό περιθώριο 1,1 δισ. ευρώ. Με βάση τα επίσημα στοιχεία για την εξέλιξη των εξοπλιστικών προγραμμάτων, το δημοσιονομικό περιθώριο θα αυξηθεί σε 1,68 δισ. ευρώ το 2026, όταν οι αμυντικές δαπάνες θα αυξηθούν περαιτέρω κατά 580 εκατ. ευρώ, και σε 1,85 δισ. ευρώ το 2028, με επιπλέον αύξηση δαπανών κατά 150 εκατ. ευρώ. Αυτά τα ποσά δεν περιλαμβάνουν το πρόσθετο εξοπλιστικό πρόγραμμα, το οποίο αναμένεται να ανακοινωθεί σύντομα και εκτιμάται ότι θα προσθέσει 4-5 δισ. ευρώ στο υφιστάμενο πρόγραμμα των 15 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τους κανόνες της Επιτροπής, η ειδική αυτή τετραετής δημοσιονομική χαλάρωση για τις αμυντικές δαπάνες δεν πρέπει να οδηγεί σε παραβίαση των ορίων του αναθεωρημένου Συμφώνου Σταθερότητας. Τα κράτη που θα ενεργοποιήσουν τη ρήτρα οφείλουν να συνεχίσουν τη μείωση του χρέους τους, εφόσον αυτό υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ, και να διατηρούν το έλλειμμά τους κάτω από το 3% του ΑΕΠ καθ’ όλη τη διάρκεια εφαρμογής της ρήτρας.

Το όριο αύξησης των αμυντικών δαπανών που εξαιρείται από τον υπολογισμό του ελλείμματος ορίζεται στο 1,5% του ΑΕΠ. Αν μια χώρα αποφασίσει μεγαλύτερη αύξηση δαπανών για εξοπλισμούς, εκπαίδευση ή επενδύσεις στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία, το επιπλέον ποσό θα καταγραφεί κανονικά στο έλλειμμα.

Για την Ελλάδα, οι αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες έχουν ενσωματωθεί στο τετραετές δημοσιονομικό και μεταρρυθμιστικό πλαίσιο που συμφωνήθηκε με την Κομισιόν, το οποίο προβλέπει μείωση του χρέους κάτω από το 140% του ΑΕΠ έως το 2028. Επιπλέον, η Ελλάδα αναμένεται να καταγράψει οριακό δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,2% του ΑΕΠ το 2025, διατηρώντας το έλλειμμά της κάτω από το όριο του 3% του ΑΕΠ που θέτει το αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας.