“Παγωμένο” θα είναι το κλίμα της συνάντησης Μπάιντεν-Ερντογάν σε μερικές εβδομάδες στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, μετά και τη στάση της Τουρκίας στη σύγκρουση της Γάζας, εκτιμά μιλώντας στον ΣΚΑΪ και τον Γιώργο Ευγενίδη ο Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Υπεράσπισης Δημοκρατίας Τζόναθαν Σάντζερ.

Τονίζει, δε, ότι πηγή των προβλημάτων στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις είναι και θα παραμείνει ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν.

Αναλυτικά η συνέντευξη:

ΕΡ:Τι θέλει η Τουρκία να πετύχει με το να εμπλέκεται στη σύγκρουση στη Γάζα και κατηγορώντας, όχι μόνο το Ισραήλ, αλλά και τις ΗΠΑ;

ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΣΑΝΤΖΕΡ: Η Τουρκία είναι σε σύγκρουση και με τις δύο χώρες. Η Τουρκία είναι στο μέσον σοβαρών εντάσεων με τις ΗΠΑ, καθώς ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει καταστήσει σαφές ότι δεν συμφωνεί με την αγορά των ρωσικών S-400. Έχουμε επίσης την εκκρεμή υπόθεση της Halkbank στις ΗΠΑ, η οποία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τον Πρόεδρο Ερντογάν, συνεπώς η ένταση αυξάνεται στην Ουάσιγκτον. Και με το Ισραήλ οι εντάσεις είναι εξίσου σοβαρές. Ο Ερντογάν έχει υπάρξει βασικός υποστηρικτής και χρηματοδότης της Χαμάς την περασμένη δεκαετία. Υπάρχουν πολλά στελέχη της Χαμάς που βρίσκονται στην Τουρκία με ασυλία, κάτι που είναι εξαιρετικά περίεργο για έναν σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι η Τουρκία θα ήθελε να αποβιβάσει και στρατεύματα είτε στο Ισραήλ και τη Γάζα είτε στον Λίβανο. Σε κάθε περίπτωση, εποφθαλμιά μια “στρατηγική Λιβύης” για τη Μεσόγειο.

ΕΡ:Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σήμερα απάντησε σε υψηλούς τόνους στο State Department που κατηγόρησε την Τουρκία για αντισημιτική ρητορική. Τι επιδιώκει η Τουρκία κοντράροντας τις ΗΠΑ με τόσο άμεσο τρόπο;

ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΣΑΝΤΖΕΡ: Η στρατηγική της Τουρκίας ήταν πάντα να ηγηθεί του αραβικού κόσμου. Αυτό το αποκαλούμε νέο-οθωμανισμό. Είναι ένα ευρύ προσκλητήριο στον μουσουλμανικό κόσμο, ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής, μια έκκληση και μια προσπάθεια να θυμώσει τους μουσουλμάνους πολίτες. Αυτή είναι εδώ και καιρό η λαϊκιστή προσέγγιση του Ερντογάν. Λειτουργεί για την κομματική του βάση στο ΑΚP, αλλά δεν θα λειτουργήσει εδώ στην Ουάσιγκτον εκτός από μια πολύ μικρή ομάδα Γερουσιαστών και την άκρα Αριστερά. Και σίγουρα δεν θα λειτουργήσει καλά στην υπόλοιπη Μέση Ανατολή. Σε κάθε περίπτωση, τα κράτη του Κόλπου, αλλά και η Αίγυπτος και η Ιορδανία, εκτός του Ισραήλ, δεν εκτιμούν αυτό που κάνει ο Ερντογάν με την υποδαύλιση των ακραίων συναισθημάτων, σε μια Μέση Ανατολή με ήδη υψηλή ένταση.

ΕΡ:Σε αυτό το περιβάλλον έχει προγραμματιστεί η πρώτη συνάντηση του Προέδρου Μπάιντεν με τον Πρόεδρο Ερντογάν σε μερικές εβδομάδες, στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Ποιο θα είναι το κλίμα αυτής της συνάντησης και συζήτησης;

ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΣΑΝΤΖΕΡ: Θα είναι παγωμένο. Δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Και νομίζω ότι η σύγκρουση της Γάζας είναι το τελευταίο και μικρότερο κομμάτι αυτής της έντασης. Η Τουρκία, τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της αγοράς των S-400, εξαιτίας της υπόθεσης Halkbank, εξαιτίας μιας σειράς άλλων αντιτρομοκρατικών ζητημάτων, τη διαφθορά, την υπονόμευση των δημοκρατών θεσμών της χώρας έχει περιέλθει σε κρίση ως προς τις σχέσεις με τις ΗΠΑ. Μου είναι ασαφές πώς αυτή θα ξεπεραστεί, όσο ο Ερντογάν παραμένει στην εξουσία, καθώς αυτός είναι η κεντρική φιγούρα πίσω από όλα αυτά τα προβλήματα.