Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακάλυψαν μια νέα τεχνική απευθείας επαναπρογραμματισμού των κυττάρων του δέρματος και μετατροπής τους σε φωτοευαίσθητα κύτταρα του ματιού, καταφέρνοντας έτσι να αποκαταστήσουν την όραση σε τυφλά πειραματόζωα (ποντίκια) τουλάχιστον μέχρις ενός βαθμού, ώστε τα ζώα να μη βλέπουν πια γύρω τους μόνο σκοτάδι.
Η δημιουργία στο εργαστήριο των κυτταρικών φωτοϋποδοχέων (ραβδίων) και η εμφύτευσή τους στο πίσω μέρος των ματιών των τρωκτικών επέτρεψε στα τελευταία να ανιχνεύουν πλέον το φως.
Οι ερευνητές του Εθνικού Οφθαλμολογικού Ινστιτούτου (ΝΕΙ), τμήματος των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Nature.
Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες είχαν αντικαταστήσει τα φωτοευαίσθητα κύτταρα στα μάτια ζώων καταφεύγοντας πρώτα σε ένα ενδιάμεσο στάδιο, στη δημιουργία βλαστικών κυττάρων από κύτταρα δέρματος ή αίματος, και στη συνέχεια τα βλαστοκύτταρα αναπρογραμματίζονταν για να γίνουν ραβδία.
Τώρα, πρώτη φορά, κατέστη εφικτό να παραλειφθεί η ενδιάμεση διαδικασία και να μετατραπούν άμεσα -μέσω χημικού αναπρογραμματισμού με ένα «κοκτέιλ» πέντε ουσιών- τα δερματικά κύτταρα (ινοβλάστες) σε κύτταρα του ματιού.
«Η νέα τεχνική μάς δίνει μια ταχύτερη στρατηγική για την ανάπτυξη θεραπειών για την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και άλλων διαταραχών του αμφιβληστροειδούς, όπως η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, που προκαλούνται από την απώλεια φωτοϋποδοχέων» δήλωσε ο ερευνητής Ανάντ Σουαρούπ του Εργαστηρίου Νευροβιολογίας και Νευροεκφύλισης του ΝΕΙ.
Η αξιοποίηση πολυδύναμων βλαστικών κυττάρων που έχουν προκύψει από αναπρογραμματισμό ενήλικων σωματικών κυττάρων (όχι εμβρυικών) μπορεί να είναι χρονοβόρα και να απαιτήσει έως έξι μήνες, μέχρι τα νέα κύτταρα ή οι ιστοί να είναι έτοιμα για μεταμόσχευση.
Αντίθετα, ο απευθείας αναπρογραμματισμός από δερματικά κύτταρα σε κύτταρα του ματιού δε χρειάζεται περισσότερες από δέκα ημέρες, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι οποίοι σχεδιάζουν ήδη μια κλινική δοκιμή σε ανθρώπους, ενώ παράλληλα δημιούργησαν τη νεοφυή εταιρεία (start-up) CIRC, για να αξιοποιήσουν εμπορικά τη μέθοδό τους.
