Όλες οι αλλαγές που θα προκύψουν σχετικά με τα εργασιακά δικαιώματα αλλά και την αδήλωτη εργασία.

Ανακατατάξεις στον κατάλογο των προστίμων για την αδήλωτη εργασία, τη μερική απασχόληση, τις άδειες και τις υπερωρίες με στόχο τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου πλαισίου, τη θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων και την εξάλειψη χρόνιων παθογενειών φέρνει απόφαση του υπουργού Εργασίας Γιάννη Βρούτση, η οποία πρόκειται να δημοσιοποιηθεί τις επόμενες ημέρες.

Μιλώντας στην εφημερίδα «Τα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» η γενική γραμματέας του υπουργείου Εργασίας Αννα Στρατινάκη, «το νέο πλαίσιο για τα επιβαλλόμενα πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας αποτελεί τομή, διότι απαλείφονται στρεβλώσεις και αδικίες του συστήματος, δημιουργώντας ένα περιβάλλον δίκαιο και απλό, ταυτόχρονα όμως και αποτρεπτικό για μελλοντικές παραβάσεις, υπερασπιζόμενο τα εργασιακά δικαιώματα, υποχρεώνοντας τους εργοδότες, μικρούς και μεγάλους, να ακολουθούν απαρεγκλίτως τους κανόνες της εργατικής νομοθεσίας σε κλίμα εργασιακής ειρήνης.

Ενδεικτικά είναι τα παρακάτω τέσσερα παραδείγματα για τις κυριότερες αλλαγές στα πρόστιμα και τις παθογένειες ετών που εξαλείφονται:

1. Τίθεται τέλος στη δυνατότητα επιβολής διαφορετικών προστίμων σε ίδιας τάξης μεγέθους επιχειρήσεις λόγω των υποκειμενικών κριτηρίων που υιοθετούσε το προηγούμενο σύστημα και προκαλούσε σύγχυση για το τελικό ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου.

Προηγούμενο σύστημα: Σε επιχείρηση με 15 εργαζομένους που δεν χορηγούσε κανονική άδεια σε 6 εργαζομένους της, μπορούσε να επιβληθεί πρόστιμο που κυμαινόταν από 6.000 έως 15.000 ευρώ, λόγω διαφορετικής υποκειμενικής κρίσης των Επιθεωρητών που διαμόρφωνε τελικά και το ύψος του προστίμου. Από την άλλη, ακόμη και αν η παράβαση αφορούσε ολόκληρο το προσωπικό της επιχείρησης το γεγονός ήταν αδιάφορο για το τελικό ύψος του προστίμου.

Νέο σύστημα: Το πρόστιμο θα είναι συγκεκριμένου ποσού 900 ευρώ για κάθε εργαζόμενο που θίγεται και διαπιστωμένα δεν λαμβάνει την οφειλόμενη άδεια, χωρίς διακύμανση, διότι καταργείται το υποκειμενικό κριτήριο ως προς το ύψος του προστίμου. Ολοι οι Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων με ασφάλεια δικαίου θα επιβάλλουν το ίδιο πρόστιμο. Στο παράδειγμα των 6 εργαζομένων που δεν έλαβαν την κανονική τους άδεια, από τους 15 εργαζομένους που απασχολεί η επιχείρηση, θα επιβληθεί πρόστιμο ποσού (900 € x 6) = 5.400 €. Σε περίπτωση που η παράβαση αφορά περισσότερους εργαζoμένους σε αντίθεση με το προηγούμενο σύστημα το πρόστιμο προοδευτικά αυξάνεται για κάθε επιπλέον θιγόμενο εργαζόμενο κατά 900 €.

2. Διορθώνεται η δυσανάλογη επιβολή προστίμων σε σχέση με τη βαρύτητα της παράβασης και εξαλείφονται οι αντιφάσεις του προηγούμενου συστήματος. Ενώ για τη σοβαρότερη παράβαση της αδήλωτης εργασίας επιβαλλόταν και θα εξακολουθήσει να επιβάλλεται πρόστιμο 10.500 € ανά εργαζόμενο, για τη μικρότερη παράβαση της υπερωριακής απασχόλησης (έστω και μιας ώρας) μπορούσε να επιβληθεί πρόστιμο ακόμη και 15.000 € ανά εργαζόμενο δηλωμένο με πλήρη απασχόληση. Το άτοπο αυτό με το νέο σύστημα θα εξαλειφθεί. Με το νέο σύστημα διαχωρίζεται η παράβαση για υπερεργασία από την παράβαση για υπερωρία.

Προηγούμενο σύστημα: Για παράβαση διάταξης που αφορούσε τη μη καταχώριση υπερωρίας/υπερεργασίας αδιακρίτως, επιβαλλόταν πρόστιμο κατά κεφαλήν που διαφοροποιούνταν ανάλογα με το εργατικό δυναμικό της επιχείρησης. Π.χ. Σε επιχείρηση με 50 εργαζομένους, επιβαλλόταν πρόστιμο 3.000 € για κάθε θιγόμενο εργαζόμενο. Αν διαπιστωνόταν για δεκαπέντε εργαζομένους μη νόμιμη υπερεργασία/ή και υπερωρία, μπορούσε να επιβληθεί πρόστιμο 3.000 € x 15 θιγόμενοι = 45.000 €. Αν όμως η επιχείρηση απασχολούσε 251 άτομα στην επικράτεια (επειδή διέθετε παραρτήματα) το πρόστιμο ανερχόταν σε 15.000 για κάθε θιγόμενο. Δηλαδή πάλι για 15 θιγόμενους εργαζoμένους σε υπερωρία/υπερεργασία επιβαλλόταν πρόστιμο 15.000€ x 15 θιγόμενοι = 225.000 €.

Νέο σύστημα: Το πρόστιμο θα είναι διαφοροποιημένο για παράβαση που αφορά υπερεργασία από την παράβαση για υπερωρία. Θα επιβάλλεται συγκεκριμένο ποσό ανά θιγόμενο εργαζόμενο 400 ευρώ για υπερεργασία και 1.000 ευρώ για υπερωρία ανεξάρτητα από το αν η επιχείρηση είναι μικρή, μεσαία, ή μεγάλη. Σε επιχείρηση με πενήντα (50) εργαζομένους όταν όπως στο παραπάνω παράδειγμα η παράβαση αφορά 15 θιγόμενους εργαζομένους επιβάλλεται πρόστιμο (400 € x 15) = 6.000 € (περίπτωση υπερεργασίας), ενώ πρόστιμο (1.000 € x 15 ) = 15.000 € (περίπτωση υπερωρίας).

3. Λαμβάνονται μέτρα για την προστασία της μερικής απασχόλησης και επιβάλλεται πρόστιμο 2.000 ευρώ για κάθε διαπίστωση απασχόλησης μερικώς απασχολουμένου σε διαφορετικό ωράριο από το δηλωθέν χωρίς τις νόμιμες διατυπώσεις. Διαχωρίζεται η πλήρης από τη μερική απασχόληση κατά την επιβολή προστίμου. Στόχος είναι η αντιμετώπιση της υποδηλωμένης εργασίας.

Προηγούμενο σύστημα: Σε επιχείρηση δυναμικότητας 15 εργαζομένων για την παραπάνω παράβαση που αφορούσε έστω 5 εργαζoμένους της, μπορούσε να επιβληθεί πρόστιμο που κυμαινόταν από 6.000 έως 15.000 ευρώ, λόγω διαφορετικής υποκειμενικής κρίσης των Επιθεωρητών.

Νέο σύστημα: Το επιβαλλόμενο πρόστιμο διαφοροποιείται ανάλογα με το καθεστώς απασχόλησης (μερική ή πλήρης) και το πρόστιμο είναι συγκεκριμένο χωρίς εύρος. Σε επιχείρηση δυναμικότητας 15 εργαζομένων για κάθε θιγόμενο εργαζόμενο από τους 5 σε διαφορετικό ωράριο εργασίας χωρίς να έχουν τηρηθεί οι νόμιμες διατυπώσεις επιβάλλεται πρόστιμο 2.000 € x 5 = 10.000 ευρώ (περίπτωση μερικής απασχόλησης) ή 600 € x 5 = 3.000 ευρώ (περίπτωση πλήρους απασχόλησης). Για κάθε επιπλέον θιγόμενο εργαζόμενο, τα παραπάνω πρόστιμα αυξάνονται αντίστοιχα 2.000 € ή 600 € ανάλογα με τη μορφή απασχόλησης (μερική ή πλήρης).

4. Μέτρα για την προστασία ειδικών κατηγοριών εργαζομένων (μητέρες, ανήλικοι, έγκυοι κ.τ.λ.)

Προηγούμενο σύστημα: σε περίπτωση μη χορήγησης σε μία μητέρα της άδεια μητρότητας επιβαλλόταν πρόστιμο από 1.500 έως 3.000 ευρώ όταν η επιχείρηση ήταν μικρή, από 3.000 έως 7.500 αν ήταν μεσαία/μεγάλη και 7.500 έως 15.000 αν ήταν πολύ μεγάλη, ανάλογα με την υποκειμενική κρίση του Επιθεωρητή για την έκταση της σοβαρότητας και υπαιτιότητας.

Νέο σύστημα: προσδιορίζεται συγκεκριμένο πρόστιμο 4.000 ευρώ για τη συγκεκριμένη παράβαση (για κάθε μητέρα που δεν της χορηγείται άδεια μητρότητας), ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιχείρησης και όλοι οι εργοδότες γνωρίζουν εκ των προτέρων τι θα πληρώσουν, για την ανωτέρω παράβαση.