Δεν θα συναντηθούν τελικά το πρωί της Παρασκευής ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο, στην προγραμματισμένη ξενάγηση στον Ground Zero και τον ναό του Αγίου Νικολάου.

Επισήμως ως αιτία της αναβολής προβάλλεται η προσθήκη στο πρόγραμμα του κ.Μητσοτάκη συνάντησης με τη διευθυντική ομάδα (editorial board) της Wall Street Journal.

Ωστόσο, η αναβολή ερμηνεύεται ως έμπρακτη ένδειξη της δυσαρέσκειας της κυβέρνησης για , παρουσία του Ερντογάν και του Τατάρ.

Nωρίτερα, για την κίνηση του αρχιεπισκόπου Αμερικής, Ελπιδοφόρου να δώσει το «παρών» στα εγκαίνια του «Σπιτιού της Τουρκίας» στη Νέα Υόρκη, παρουσία Ερντογάν αλλά και του ηγέτη του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ, είχε τοποθετηθεί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, προϊδεάζοντας τρόπον τινά και για την τελευταία εξέλιξη με την οποία οι δύο άνδρες δεν θα συναντηθούν ούτε στο Ground Zero.

Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, μετά την εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Γιάννης Οικονόμου είπε χαρακτηριστικά πως «μας ενόχλησε η κίνησή του» και συμπλήρωσε πως «η ελληνική κυβέρνηση εκφράζει την δυσαρέσκειά της».

Στην συνέχεια μιλώντας για το ενδεχόμενο συνάντησης του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε πως το πρόγραμμα του πρωθυπουργού είναι ρευστό και καταρτίζεται συνεχώς και θα υπάρξει εν συνεχεία ενημέρωση για οποιαδήποτε αλλαγή.

Αναδίπλωση Ελπιδοφόρου

Τη λύπη του για την «οδύνη» που προκάλεσε στους «Κύπριους και τους Ελληνοαμερικανούς αδελφούς του», εξέφρασε με ανακοίνωσή του ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, Ελπιδοφόρος, μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν από την παρουσία του στα εγκαίνια του «Σπιτιού τη Τουρκίας», παρουσία του Ερντογάν και του Τατάρ.

Πιο αναλυτικά, ο Σεβασμιότατος αρχιεπίσκοπος ανέφερε στη δήλωσή του:

«Ως Έλληνας της Κωνσταντινούπολης έχω βιώσει εγώ και η οικογένειά μου τις φοβερές συνέπειες του ξεριζωμού από τις πατρογονικές μας εστίες, όπως πλήθος συμπατριωτών μου, αλλά και των Ιμβρίων και των Τενεδίων, λόγω μιάς ακόμα έξαρσης του κυπριακού ζητήματος τη δεκαετία του 70. Έχω μεγαλώσει με αυτό τον πόνο, γι᾽ αυτό και καταλαβαίνω τον πόνο των κυπρίων αδελφών μας, όπως και τα αισθήματά τους και τις αντιδράσεις τους. Θεωρώ ότι είναι εκφράσεις πόνου ανθρώπων που έχασαν τα πάντα: περιουσίες, πατρίδες, όνειρα, οικογένεια, συγγενείς.

Θέλω, λοιπόν, να δηλώσω σε όλους ότι η παρουσία μου στην εκδήλωση της Δευτέρας, δε θα μπορούσε ποτέ να αποτελεί αναγνώριση μιας συμφοράς, μιας προσφυγιάς, μιας κατοχής. Η παρουσία μου είχε πάντα τον ίδιο σταθερό προσανατολισμό: τον έντιμο και θαρραλέο διάλογο, για ένα μέλλον με ειρήνη και προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας. Είμαστε όλοι ενωμένοι στην υπεράσπιση των εθνικών μας συμφερόντων, ο καθένας με τον τρόπο του και με το ρόλο του. Αλλά ενωμένοι, προσηλωμένοι στον ίδιο στόχο.

Λυπάμαι ειλικρινά για την οδύνη που άθελά μου προκάλεσα σε Κύπριους και Ελληνοαμερικανούς αδελφούς μου, ιδιαίτερα στο αγαπημένο μου ποίμνιο. Προσεύχομαι να βρεθεί μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στη μαρτυρική Κύπρο, όπως την προσδοκά ο Κυπριακός λαός, με βάση το διεθνές δίκαιο και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΟΗΕ, και εργάζομαι για αυτό το σκοπό.

Η Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής βρίσκεται έναν αιώνα δίπλα στον απανταχού Ελληνισμό, υπερασπιζόμενη τις προσδοκίες του. Η ενότητά μας είναι η διακονία και το χρέος μου».

Κινήσεις εκτόνωσης της κρίσης

Πληροφορίες από ελληνικές διπλωματικές πηγές στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών αναφέρουν ότι η αναγνώριση της λανθασμένης συμπεριφοράς που έκανε ο Αρχιεπίσκοπος, αφού δέχθηκε ισχυρές πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση, οδήγησε σε καταλάγιασμα το οποίο δεν αποκλείεται να επισημοποιηθεί με μια – έστω ανεπίσημη- που ενδέχεται να έχουν σήμερα Παρασκευή ο πρωθυπουργός και ο Αρχιεπίσκοπος.

Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι εκτιμήθηκε και από τις δύο πλευρές ότι δεν είναι προς το συμφέρον κανενός η παράταση της έντασης και η διαιώνιση της κρίσης.

Από την μία ο Αρχιεπίσκοπος κατάλαβε ότι οδηγούνταν σε απομόνωση έναντι της Αθήνας και της Λευκωσίας, αλλά και της ομογένειας.

Από την άλλη η κυβέρνηση έβλεπε τον κίνδυνο η κρίση που δημιουργήθηκε να λάβει διαστάσεις που θα δίχαζαν την Ομογένεια αλλά και να επισκίαζε πλήρως την παρουσία του πρωθυπουργού στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, κατά την οποία ο κ. Μητσοτάκης είχε σειρά σημαντικών επαφών.