Αν κανείς ρωτήσει τον εαυτό του ποια είναι η μεγαλύτερη απειλή για την ανθρώπινη ύπαρξη, το πρώτο πράγμα που θα σκεφτεί θα είναι οι πυρηνικοί πόλεμοι, οι κλιματικές αλλαγές ή ακόμη και οι πανδημίες μεγάλης κλίμακας. Αλλά υποθέτοντας ότι αυτές οι προκλήσεις μπορούν ως έναν βαθμό να αντιμετωπιστούν, είμαστε άραγε ακόμα όσο ασφαλείς πιστεύουμε;Το να ζει κανείς στην Γη φαίνεται ασφαλές μέχρι να αντιληφθεί κανείς τι συμβαίνει στο διάστημα. Οι κοσμικές καταστροφές που ακολουθούν είναι μονάχα λίγοι από τους τρόπους με τους οποίους η ανθρωπότητα απειλείται. Καλό διάβασμα!

1.Υψηλή ενεργειακή ηλιακή έκλαμψη

Ο ήλιος μας δεν είναι ακριβώς το γαλήνιο αστέρι που έχουμε στο μυαλό μας. Δημιουργεί ισχυρά μαγνητικά πεδία, τα οποία παράγουν εντυπωσιακές ηλιακές κηλίδες που μερικές φορές είναι πολύ μεγαλύτερες από τη Γη. Επίσης, εκτινάσσει ένα ρεύμα σωματιδίων και ακτινοβολίας – τον ηλιακό άνεμο. Αν διατηρηθεί υπό τον έλεγχο του μαγνητικού πεδίου της Γης, αυτός ο άνεμος μπορεί να προκαλέσει το πανέμορφο βόρειο και νότιο σέλας .

Αλλά όταν αυτός γίνεται ισχυρότερος, μπορεί επίσης να επηρεάσει τις ανθρώπινες ραδιοεπικοινωνίες ή ακόμη να προκαλέσει διακοπές ρεύματος. Η πιο ισχυρή μαγνητική ηλιακή καταιγίδα είχε χτυπήσει τη Γη το 1859, γνωστή και ως Carrington Event. Το περιστατικό αυτό, προκάλεσε μια τεράστια παρέμβαση στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό που τότε ήταν πολύ μικρότερης κλίμακας από τον σημερινό. Τέτοιες εκδηλώσεις πρέπει να έχουν συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν, με τους ανθρώπους να έχουν καταφέρει να επιβιώσουν.

Αλλά τα τελευταία χρόνια είναι γεγονός ότι εξαρτιόμαστε κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από τον ηλεκτρονικό μας εξοπλισμό. Και η αλήθεια είναι πως θα υποστούμε μεγάλες συνέπειες αν υποτιμήσουμε τους κινδύνους ενός ακόμη Carrington ή μεγαλύτερου βεληνεκούς ηλιακό άνεμο. Ακόμα κι αν κάτι τέτοιο δεν εξαλείψει την ανθρωπότητα αμέσως, θα αποτελούσε σίγουρα μια τεράστια πρόκληση για τους ανθρώπους καθώς ο ηλεκτρισμός, η θέρμανση, το ίντερνετ, η παρασκευή φαγητού και φαρμάκων θα επηρεαζόντουσαν σε μεγάλο βαθμό.

2. Αστεροειδής

Είμαστε σήμερα κατά ένα βαθμό ενήμεροι για τους κινδύνους που μπορούν οι αστεροειδής πλανήτες να θέσουν στην ανθρωπότητα- είναι αυτοί που άλλωστε πιστεύεται ότι προκάλεσαν την εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Πρόσφατες έρευνες μας έχουν υποδείξει το τεράστιο πλήθος των διαστημικών βράχων του ηλιακού μας συστήματος που πιθανών να μας απειλούν.

Την παρούσα στιγμή βρισκόμαστε στο σημείο εκκίνησης του να οραματιστούμε και να αναπτύξουμε συστήματα ασφαλείας από κάποιους από τους μικρότερους από αυτούς τους αστεροειδείς που θα μπορούσαν να χτυπήσουν την Γη. Αλλά το γεγονός είναι ότι απέναντι σε κάποιους από τους μεγαλύτερους και σπανιότερους βράχους παραμένουμε σχετικά ανήμποροι να αντιδράσουμε. Παρότι η συντριβή τους στην Γη δεν θα σημάνει απαραίτητα την καταστροφή της ή ακόμη δεν θα καταστήσει την Γη μη κατοικήσιμη,  θα μπορούσε κάλλιστα να εξαφανίσει μέρη της ανθρωπότητας προκαλώντας τεράστια τσουνάμι, πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές.

3. Ο επεκτεινόμενος ήλιος

Μπορεί οι προαναφερθέντες κοσμικές απειλές να είναι γεγονότα τα οποία έχουν κάποιες πιθανότητες να συμβούν, αλλά για κάτι το οποίο είμαστε απόλυτα σίγουροι είναι ότι ο ήλιος θα τελειώσει τον κύκλο της ζωής του σε 7.72 δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα. Όταν αυτό συμβεί, θα αποτινάξει την εξωτερική του ατμόσφαιρα έτσι ώστε να σχηματίσει ένα πλανητικό νεφέλωμα, καταλήγοντας να γίνει ένα αστρικό κατάλοιπο γνωστό και ως «λευκός νάνος» (ή αλλιώς και αστρικό πτώμα).

Βέβαια η ανθρωπότητα δεν θα βιώσει αυτά τα τρομακτικά τελευταία στάδια. Όσο ο ήλιος γερνάει θα γίνεται ψυχρότερος και μεγαλύτερος. Από την στιγμή που θα μετασχηματιστεί σε έναν αστρικό γίγαντα θα είναι αρκετά μεγάλος για να καταπιεί τον Ερμή και την Αφροδίτη. Η Γη θα είναι ασφαλής κατά εκείνη την περίοδο, αλλά παράλληλα ο ήλιος θα δημιουργήσει έναν εξαιρετικά ισχυρό ηλιακό άνεμο που θα επιβραδύνει την Γη. Ως εκ τούτου, σε περίπου 7.59 δισεκατομμύρια χρόνια ο πλανήτης μας θα χαθεί στα εξωτερικά στρώματα του επεκτεινομένου αστρικού πτώματος και θα λιώσει μια για πάντα.

4. Εκλάμψεις ακτίνων γ

Οι συγκεντρώσεις συμπυκνωμένης ακτινοβολίας γ προκαλούνται από την σύγκρουση αστέρων νετρονίων (δύο αστέρια σε τροχιά γύρω από ένα κοινό κέντρο) ή ακόμη και από τις εκρήξεις σουπερνόβα. Αυτές οι ενεργειακές εκρήξεις γίνονται εξαιρετικά ισχυρές επειδή συγκεντρώνουν την ενέργεια τους σε μια στενή δέσμη διάρκειας που διαρκεί για δευτερόλεπτα ή το περισσότερο για κάποια λεπτά. Η ακτινοβολία που προκύπτει ως αποτέλεσμα αυτών των εκλάμψεων έχει την δυνατότητα να βλάψει ή και να καταστρέψει το στρώμα του όζοντος, αφήνοντας έτσι την ζωή ευάλωτη στην σκληρή υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου.

Οι αστρολόγοι έχουν ανακαλύψει ένα αστρικό σύστημα, που ονομάζουν WR 104 και το οποίο θα μπορούσε να φιλοξενήσει ένα τέτοιο γεγονός. Το WR 104 είναι περίπου 5.200-7.500 έτη φωτός μακριά από εμάς, απόσταση που δεν καθιστά την Γη τόσο ασφαλής και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μαντέψουμε πότε οι εκρήξεις αυτές θα συμβούν. Ευτυχώς όμως, υπάρχουν και πιθανότητες η ακτίνα να μην μας επηρεάσει καθόλου όταν αυτή συμβεί.

5. Κοντινοί αστέρες σουπερνόβα

Οι εκρήξεις σουπερνόβα, οι οποίες λαμβάνουν χώρα όταν ένα αστέρι έχει φτάσει στο τέλος της ζωής του, συμβαίνουν κατά μέσον όρο μία ή δύο φορές κάθε 100 χρόνια στον Γαλαξία μας. Το πιθανότερο είναι να συμβούν κοντά στο πυκνό κέντρο του Γαλαξία- και εμείς απέχουμε από αυτό περίπου τα δύο τρίτα της απόστασης- πράγμα το οποίο είναι θετικό.

Το ερώτημα που γεννάται είναι το αν περιμένουμε κάποια έκρηξη σουπερνόβα σύντομα; Το αστέρι Μπετελγέζ – ένας ερυθρός υπεργίγαντας που πλησιάζει στο τέλος της ζωής του- και ανήκει στον αστερισμό του Ωρίωνα, βρίσκεται μόνο 460-650 έτη φωτός μακριά. Αυτός ο υπεργίγαντας θα μπορούσε να γίνει σουπερνόβα είτε τώρα ή και σε εκατομμύρια χρόνια από τώρα. Το θετικό της υπόθεσης είναι ότι οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι ένας αστέρας σουπερνόβα θα πρέπει να είναι περίπου 50 έτη φωτός μακριά ώστε η ακτινοβολία του να βλάψει το στρώμα του όζοντος μας. Συνεπώς, το συγκεκριμένο αστέρι δεν πρέπει απαραιτήτως να μας ανησυχεί τόσο πολύ.

6. Κινούμενα αστέρια

Εν τω μεταξύ, ένα αστέρι που πλανιέται στον δρόμο του μέσα στον Γαλαξία μας ενδέχεται να έρθει τόσο κοντά στον ήλιο μας, που αυτομάτως να αλληλεπιδράσει με το βραχώδες «Νέφος του Όορτ» που βρίσκεται στην άκρη του ηλιακού μας συστήματος, το οποίο είναι και η πηγή των κομητών μας. Κάτι τέτοιο λοιπόν θα αυξήσει τις πιθανότητες ενός τεράστιου κομήτη να πέσει πάνω στην γη.

Ο ίδιος ο ήλιος ακολουθεί μια διαδρομή μέσα στον Γαλαξία μας, η οποία μας οδηγεί σε περισσότερο ή λιγότερο πυκνές κηλίδες διαστρικού αερίου. Την παρούσα στιγμή βρισκόμαστε σε μια λιγότερο πυκνή φούσκα που έχει δημιουργηθεί από μια σουπερνόβα. Ο ηλιακός άνεμος και το μαγνητικό του πεδίο βοηθούν στο να δημιουργηθεί αυτή η φούσκα που περιβάλλει το ηλιακό μας σύστημα και αποκαλείται ηλιόσφαιρα, η οποία μας προστατεύει από την αλληλεπίδραση με το διαστρικό μέσο. Όταν αφήσουμε την περιοχή αυτήν σε 20.000 έως 50.000 έτη, η ηλιόσφαιρα μας θα μπορούσε κάλλιστα να είναι λιγότερο αποτελεσματική, εκθέτοντας έτσι την Γη. Ενδεχομένως να αντιμετωπίσουμε αυξημένη κλιματική αλλαγή, η οποία θα κάνει την ζωή πολύ δύσκολη για την ανθρωπότητα, εάν όχι αδύνατη.

Και η ζωή συνεχίζεται…

Το τέλος της ανθρωπότητας στην Γη είναι ένα δεδομένο. Αλλά αυτό δεν πρέπει να μας κάνει αρνητικούς. Είναι κάτι που δεν μπορούμε να αλλάξουμε, όπως και το γεγονός ότι οι ίδιες οι ζωές μας έχουν αρχή και τέλος. Αυτή είναι η ποιότητα που μας ορίζει και που μας κάνει να συνειδητοποιούμε ότι το μόνο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να αξιοποιούμε όσο γίνεται τον πολύτιμο χρόνο μας πάνω στην Γη. Ειδικά όταν γνωρίζουμε πως η Γη χρειάζεται μια προσεκτική ισορροπία για να συντηρήσει το ανθρώπινο είδος.

Όλα τα παραπάνω σενάρια υποκρύπτουν πιθανές καταστροφές αλλά καθένα από τα παραδείγματα προσφέρει επίσης μια ανεξήγητη ομορφιά. Σε πολλές περιπτώσεις, προκαλούν αυτό που ακριβώς μας δημιούργησε. Όποτε αντί να κοιτάμε τον νυχτερινό ουρανό και να αναρωτιόματε τι θα είναι το επόμενο πράγμα που θα μας σκοτώσει, θα ήταν καλύτερο να μαγευτούμε από το απέραντο βάθος του διαστήματος, από τα θαύματα που το κατοικούν και από την πανέμορφη φύση του σύμπαντος. Το διάστημα πρέπει να μας κρατάει σε έμπνευση καθώς μας προσφέρει μέλλον και νόημα.