Του Μάνου Χατζηγιάννη

Πριν από 4 χρόνια ανήμερα Κυριακή της Ορθοδοξίας οι επικεφαλής των Ορθοδόξων Εκκλησιών έστελναν από το Φανάρι κατά την πανηγυρική Θεία Λειτουργία μετά την συναξή τους μήνυμα ενότητας, το οποίο βέβαια…έμπαζε και τότε από παντού.

Σήμερα, 4 χρόνια μετά, η κατάσταση στην Ορθοδοξία μόνο ενωτική δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Περισσότερο ακούμε από Φανάρι, αλλά και από την Μόσχα εσχάτως, περί ενότητος με το Βατικανό παρά με τους υπόλοιπους Ορθοδόξους.

Καταρχάς πρέπει να υπενθυμίσουμε πως σε εκείνη την προ τετραετίας Σύναξη των Ορθοδόξων, ήρθε για πρώτη ουσιαστικά φορά η“ρουκέτα” εξ Ανατολάς….Οι σχέσεις Φαναρίου-Μόσχας ήταν εκείνες που έμοιαζαν να στοιχειώνουν τη Σύναξη των Ορθοδόξων, κυρίως λόγω πρωτείου τότε, αλλά τελικά η…. Κατάρ-α ήλθε από άλλου. Μέσω Κατάρ πυρπολήθηκε η Σύναξη και μαζί η ενότητα της Ορθοδοξίας κι όσο κι αν προσπαθούσαν οι ιθύνοντες του Φαναρίου να υποβαθμίσουν την μη υπογραφή του κοινού ανακοινωθέντος από τους εκπροσώπους της Εκκλησίας της Αντιοχείας, το θέμα ήταν άκρως σοβαρό.

4 χρόνια μετά το ζήτημα παραμένει άλυτο! Και όχι μόνο δεν έχει βρεθεί λύση στην αντιπαράθεση Ιεροσολύμων-Αντιόχειας, αλλά το Φανάρι δείχνει να αδιαφορεί πλήρως μετά από κάποιες προσπάθειες που έγιναν με μεσολαβητή τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου. Σημειωτέον πως απο χθες βράδυ ο Πατριάρχης Αντιοχείας είναι στην Κύπρο.

Η Σύναξη των Ορθοδόξων, το 2014, με τον λαμπρό κοινό εορτασμό της Κυριακής της Ορθοδοξίας, ήταν το προοίμιο της σημερινής οδυνηρής κατάστασης που διέπει την Ορθοδοξία.

Από τότε φάνηκε πως στον τομέα της ενότητας των Ορθοδόξων η σύναξη είχε βαθμολογηθεί κάτω από τη βάση. Τα ανοιχτά θέματα, τότε, τόσο της Τσεχίας όσο και του Κατάρ με τον έναν ή τον άλλο τρόπο μετέτρεψαν τις ολόψυχες ευχές του Οικουμενικού Πατριάρχη για ενότητα στην εισήγησή του σε απλά κούφια λόγια.

Η αιφνιδιαστική κίνηση του Πατριαρχείου Αντιοχείας στην κόντρα του με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων σκίασε το κλίμα ενότητας που διακαώς επιθυμούσε να προβάλει το Φανάρι.

Μπορεί στην πορεία των πραγμάτων το Τσεχικό θέμα να λύθηκε, αλλά προέκυψαν άλλα σοβαρότερα. Όπως το ουκρανικό, με το περίεργο παιχνίδι των σχισματικών με το Φανάρι, αλλά και την επαμφοτερίζουσα στάση αυτού. Όπως το σκοπιανό, με την “Ορθόδοξη Εκκλησία της Μακεδονίας” να αγκαλιάζεται επισήμως από το Βουλγαρικό Πατριαρχείο, όπως και πρόσφατα.

Πρώτο το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ, το οποίο έχει αναλύσει διεξοδικά με επαναλαμβανόμενα ρεπορτάζ το ζήτημα των , αποκάλυψε πριν από λίγες ημέρες πως με αφορμή την επίσκεψη του πρόεδρου της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ στα Σκόπια θα παιχθεί ένα ακόμη επεισόδιο αφού θα συνοδεύεται από δύο μητροπολίτες της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, τους μητροπολίτες Κυπριανο της Στάρα Ζάγκορα και Νικόλαο της Φιλιππούπολης.

Πράγματι ο Βούλγαρος Πρόεδρος μαζί με τους δύο μητροπολίτες της Βουλγαρικής Εκκλησίας επισκέφθηκαν το μοναστήρι Μπιγκόρσκι μέσα σε πανηγυρικό κλίμα την παραμονή της Εβδομάδας της Συγχώρεσης και την αρχή της Μεγάλης Σαρακοστής ρίχνοντας νερό στο μύλο της σκοπιανής προπαγάνδας!

Τους σχισματικούς μοναχούς ευλόγησαν οι δύο Βούλγαροι Μητροπολίτες καθώς επίσης μετέφεραν μήνυμα του Βούλγαρου Πατριάρχη, Νεόφυτου.

Δείτε το βίντεο

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά , σοβαρό ζήτημα έχει δημιουργηθεί και με την περιουσία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων στους Αγίους Τόπους, θέμα για το οποίο μέχρι το Βατικανό και ο Πάπας Φραγκίσκος έχουν τοποθετηθεί, αλλά στο Φανάρι δεν ιδρώνει το αυτί τους!

Και ενώ, λοιπόν, τα προβλήματα στην Ορθοδοξία αυξάνονται και πληθύνονται, με το ζήτημα του Κατάρ να παραμένει ανοιχτό, Φανάρι και Μόσχα βρήκαν νέο πεδίο αντιπαράθεσης. Ποιος θα αγκαλιάσει πιο σφιχτά τον Πάπα!

Πριν από 4 χρόνια η Σύναξη των Ορθοδόξων ξεκίνησε με το σύννεφο της κόντρας Φαναρίου-Μόσχας για το πρωτείο. Ήταν επίσης τότε που αποφασίστηκε πως η Πανορθόδοξη Σύνοδος θα γίνει το 2016 όπως ζητούσαν οι Ρώσοι αντί του 2015 που επέμενε ο κ. Βαρθολομαίος. Αλλά και ότι οι αποφάσεις σε αυτήν θα ληφθούν με ομοφωνία αντί με πλειοψηφία.«Δι’ομοφώνου γνώμης πασών των κατά τόπους Εκκλησιών καὶ όχι διά πλειοψηφίας», όπως ζητούσαν οι Ρώσοι

Επίσης ότι θα υπάρξει προπαρασκευαστική επιτροπή και γενικά μεγαλύτερη προετοιμασία όπως είχαν ζητήσει επανειλημμένως οι Ρώσοι.

Συγκεκριμένα το κοινό ανακοινωθέν ανέφερε σχετικά:

“Ειδική Διορθόδοξος Επιτροπή θα αρχίση το έργον αυτής από του Σεπτεμβρίου 2014 και θα ολοκληρώση αυτό μέχρι του Αγίου Πάσχα του έτους 2015. Θα ακολουθήση Προσυνοδική Πανορθόδοξος Διάσκεψις κατά το πρώτον ήμισυ του έτους 2015.”

Βέβαια όλα αυτά αποδείχτηκαν παράταιρα με δεδομένη την γνωστή σε όλους εξέλιξη της Συνόδου της Κρήτης. Αυτής που αντί να ενώσει την Ορθοδοξία, την δίχασε βαθιά….

Τι άλλο διατυμπάνιζε η Σύναξη των Ορθοδόξων το 2014;

-Περί Συρίας και Μέσης Ανατολής χωρίς την Αντιόχεια

Κωμικοτραγικό μοιάζει το γεγονός πως στο κοινό ανακοινωθέν γινόταν εκτενής αναφορα στη Συρία, στη Μέση Ανατολή, στους διωγμούς των Χριστιανών στην περιοχή, στις απαγωγές των Μητροπολιτών και των μοναχών της Μααλούλα και όλα αυτά χωρις την υπογραφή του κατεξοχήν αρμοδίου Πατριαρχείου Αντιοχείας.

Έλεγε συγκεκριμένα μεταξύ άλλων το ανακοινωθέν “Στηρίζομεν το Πατριαρχείον Αντιοχείας εις την πνευματικήν και ανθρωπιστικήν διακονίαν αυτού, ως επίσης και τας προσπαθείας αυτού διά την παλινόρθωσιν της περιοχής και την παλιννόστησιν των προσφύγων” και το ίδιο το Πατριαρχείο δεν υπέγραφε!

-Οι διαχριστιανικοί και διαθρησκειακοί διάλογοι

Στο ανακοινωθέν ήταν τουλάχιστον χλιαρή η αναφορά σε διαθρησκειακούς και διαχριστιναικούς διαλόγους.

“Επαναβεβαιούμεν την υποχρέωσίν μας να διαλεγώμεθα προς τον άλλον, μετά των άλλων ανθρώπων, μετά των άλλων πολιτισμών, όπως και μετά των άλλων χριστιανών και των ανθρώπων άλλων θρησκευτικών πεποιθήσεων” ανέφερε τότε το κοινό ανακοινωθέν γενικώς και αορίστως ενώ το κοινό ανακοινωθέν της προηγούμενης Σύναξης του 2008 ήταν ασφαλώς πιο σαφές όταν έλεγε:

“Την επιθυμίαν ημών όπως, παρά τας οιασδήποτε δυσκολίας, συνεχίσωμεν τους θεολογικούς διαλόγους μετά των λοιπών Χριστιανών, ως και τους διαθρησκειακούς διαλόγους, ιδιαιτέρως μετά του Ιουδαισμού και του Ισλάμ, δοθέντος ότι ο διάλογος αποτελεί τον μόνον τρόπον επιλύσεως των μεταξύ των ανθρώπων διαφορών, ιδιαιτέρως εις μίαν εποχήν, ως η σημερινή, κατά την οποίαν αι παντοίαι διαιρέσεις, περιλαμβανομένων και εκείνων εν ονόματι της θρησκείας, απειλούν την ειρήνην και ενότητα των ανθρώπων”

Όλα τα υπόλοιπα θέματα στα οποία γινόταν αναφορά στο κοινό ανακοινωθέν πριν από 4 χρόνια και τα οποία συζητήθηκαν στη Σύναξη έμοιαζαν να αναφέρονται μόνο για να…αναφέρονται.

-Περί γάμου και λοιπών θεμάτων βιοηθικής

Το ανακοινωθέν μιλούσε για το γάμο και προφανώς κατά της ομοφυλοφιλίας με τη φράση “Αναγνωρίζομεν τον γάμον ως ένωσιν ανδρός και γυναικός, η οποία εικονίζει την ένωσιν του Χριστού και της Εκκλησίας Του”

Θα περίμενε κανείς όμως περισσότερα πράγματα για ζητήματα βιοηθικής και όχι μια μονάχα πρόταση που λέει αορίστως “Υπογραμμίζομεν την αναμφισβήτητον ιερότητα της ανθρωπίνης ζωής από της συλλήψεως μέχρι του φυσικού θανάτου” δε φτάνει!

-Οικονομία-Ουκρανία

Οι αναφορές στην οικονομική κρίση και στην Ουκρανία έμοιαζαν να έχουν γίνει απλώς για να καλύψουν την επικαιρότητα και στερούνταν αποφασιστικότητας. Ειδικά για την Ουκρανία οι μόλις τέσσερις αράδες έμοιαζαν με δελτίο τύπου! Για το θέμα βέβαια από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι….

Διόλου τυχαίο βέβαια δεν ήταν το γεγονός πως το 2014 η Σύναξη των Ορθοδόξων στο Φανάρι είχε πραγματοποιηθεί λίγο καιρό πριν από την συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχου με τον Πάπα στα Ιεροσόλυμα.

Ένας λόγος που ο κ. Βαρθολομαίος έδινε μεγάλη βαρύτητα στη Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών ήταν επειδή αυτή προηγείτο αυτής ακριβώς της συνάντησης με τον Πάπα Φραγκίσκο. Ενάμιση μήνα μετά τη Σύναξη, Βαρθολομαίος και Φραγκίσκος αντάμωσαν στην ιερή γη των Ιεροσολύμων και προφανέστατα ο Οικουμενικός Πατριάρχης θέλησε να έχει τον ξεκάθαρο….αέρα του ηγέτη της Ορθοδοξίας, ο οποίος προσφάτως έχει ηγηθεί της Συνάξεως των υπολοίπων Προκαθημένων.

Εν κατακλείδι, 4 χρόνια μετά από εκείνη την υποτιθέμενη πανηγυρική στιγμή για την Ορθοδοξία, η Ορθοδοξία στην πραγματικότητα μετράει τις πληγές της. Προς ικανοποίηση των εχθρών της….